Παρασκευή 9 Μαρτίου 2012

ΤΟ ΦΙΛΜ ΑΛΔΕΒΑΡΑΝ

Το φιλμ ΑΛΔΕΒΑΡΑΝ του Ανδρέα Θωμόπουλου (1976), είναι ένα από τα σημαντικότερα έργα της Ροκ Αναζωπύρωσης.
Με τον όρο «Ροκ Αναζωπύρωση» εννοούμε την επανεμφάνιση του ροκ μετά την πτώση της χούντας, και ύστερα από τη διετία του ανταρτορόκ (1974-76) όπου η ψυχεδελική έκφραση «πάγωσε» και κυριάρχησε η στρατευμένη τέχνη. Χρονικά η Ροκ Αναζωπύρωση τοποθετείται στα χρόνια 1976-1980.




Απόσπασμα από το φιλμ Αλδεβαράν, το ιστορικό πια τραγούδι "Σκόνες Πέτρες Λάσπη". Δημήτρης Πουλικάκος, Δημήτρης Φινινής, το συγκρότημα Εξαδάκτυλος και άλλοι 


Το «Αλδεβαράν» είναι μια χώρα που βρίσκεται σε πτώση. Πρωτεύουσά της, το «Αλμικανταράτε».
Είναι προφανές, ότι ο Θωμόπουλος δημιουργεί μία πικρή ωδή στην επαναστατική παρακμή της μεταπολιτευτικής Ελλάδας. Ο νοσταλγός της επανάστασης αναφέρεται στο Αλμικανταράτε (δηλαδή στην Αθήνα της εποχής) με τους στίχους…

Χαίρε που όλα σου είναι πελώρια
Χαίρε που η τύχη σου στάζει γονόρροια
Χαίρε Αλμικανταράτε του Αλδεβαράν
Χαίρε καμπαναριό
που οι καμπάνες του
πια δεν βαράν.
Χαίρε συνάρτηση πολλών μεταβλητών
Χαίρε μιγαδικέ
Χαίρε υπερωκεάνιο 15000 τόνων
Χαίρε Τιτανικέ!


Τους στίχους αυτούς απαγγέλλει ο ποιητής (Δ.Φινινής), νοσταλγώντας την λάμψη της ψυχεδελικής και αντιδικτατορικής νεολαίας που τώρα, μεταλλαγμένη πια, πάσχει από αρρώστια τα συμπτώματα της οποίας περιγράφονται με τα λόγια:

«Δεν έχω κέφι πια να γράφω ποιήματα. Αν τα πράγματα ήταν
όπως πριν θα έγραφα… νιώθω να γερνάω, νιώθω να γίνομαι σοβαρός…νιώθω ότι γίνομαι ευσυνείδητος και τεμπέλης».


Ο ηθοποιός Δημήτρης Φινινής, που υποδύεται  
τον ποιητή, σε μία χαρακτηριστική σκηνή του φιλμ Αλδεβαράν.

Το κεντρικό πρόσωπο του φιλμ, ο ποιητής (Δ. Φινινής), έχει τη θέση του κάποτε λαμπερού και τώρα ανήμπορου επαναστάτη που προσβάλλεται, ή νομίζει ότι προσβάλλεται, από καρκίνο. Και όμως –όπως αφήνεται να εννοηθεί στο φιλμ- πεθαίνει 99 χρόνων. Η συμβολική του θανάτου είναι ίδια με την προηγηθείσα στη σκέψη του Τριανταφύλλου στο «Ξεχασμένο Πηγάδι». Η ασθένεια του ποιητή ισοδυναμεί με την τακτοποίηση στην καταναλωτική και κομματική κοινωνία. Η κοπέλα του (Ε. Μανιάτη), έχει καταντήσει call girl που σημειολογικά παραπέμπει στη διαστροφή της επαναστατικής αθωότητας και στον θάνατο του έρωτα που καθοδηγούσε τη νεανική διάθεση στην εποχή της δικτατορίας. Τώρα πλέον όλα είναι υπό κομματικό υπολογισμό και ο καλός φίλος Κρις (Δ. Πουλικάκος), παίρνει την κιθάρα του και φεύγει για το εξωτερικό, υπονοώντας την κατάρρευση της ψυχεδελικής σκηνής στην Ελλάδα.

Το σενάριο, το έγραψε ο Ανδρέας Θωμόπουλος, σαν ένα μεγάλο ποίημα, σχεδόν απνευστί, μέσα σε τρεις μόνο μέρες, και αμέσως μετά ξεκίνησαν τα γυρίσματα. Είναι μια ταινία που γυρίστηκε σε οκτώ μέρες και συνεπώς, τόσο από τον χρόνο γραφής του σεναρίου, όσο και από τον χρόνο εκτέλεσης της παραγωγής, το Αλδεβαράν έχει τα στοιχεία ενός ταχυδράματος.Ουσιαστικά ο Ανδρέας Θωμόπουλος, μιλάει για τον εαυτό του και γι αυτό που βίωσε ερχόμενος στην Ελλάδα, ύστερα από την αυτοεξορία του στο Λονδίνο στα χρόνια της χούντας. Περίμενε να βρει μια Αθήνα διαφορετική, περίμενε μια ενέργεια δημιουργίας, αλλά απογοητεύεται πλήρως από το μεταπολιτευτικό περιβάλλον. Η απογοήτευσή του εκφράζεται τόσο με λόγια του ποιητή όσο και με λόγια του μουσικού που υποδύεται ο Δημήτρης Πουλικάκος. Ο ρόλος του μουσικού είχε γραφτεί για τον Νικόλα Άσιμο, αυτός αποτελεί την έμπνευση του Θωμόπουλου, όταν γράφει το σενάριο. Όμως στο πρώτο γύρισμα, ο Άσιμος δεν εμφανίστηκε και οι προσπάθειες των ανθρώπων του συνεργείου να τον εντοπίσουν μένουν άκαρπες. Έτσι ο Θωμόπουλος αποφασίζει να πάρει τηλέφωνο τον Πουλικάκο και να του προτείνει τον ρόλο.
‘Ένα μέρος του φιλμ, αναφέρεται στην Υπερλεξιστική ποίηση. Ο ποιητής απαγγέλλει στίχους που ο Θωμόπουλος θυμάται από την παρέα του στο Λονδίνο. Η παρέα αυτή, σχηματίζεται εκεί στα χρόνια της χούντας από τους Γιώργο Μακρή, Ηρακλή Παπαδάκη, Φώτη Μεσθεναίο, Τόνια Μαρκετάκη, Γιώργο Βότση, Λάκη Καραλή και άλλους. Όλοι αυτοί σε νυχτερινά γλέντια απαγγέλλουν και υπερλεξιστκά ποιήματα τα οποία ονομάζουν «Λετρίστικα». Σουξέ τους ήταν το «Ζηνόντας από Βίδονος Σαβίνι», το οποίο μάλιστα και τραγουδούν πάνω σε μουσική του Νάσου Πατέτσου. Το ποίημα αυτό, που περιλαμβάνεται στο φιλμ, δεν γνωρίζουμε από ποιον έχει γραφτεί, αλλά δύο τουλάχιστον στίχοι του, ταυτίζονται με στίχους από ποίημα του Λαπαθιώτη (Βάο Γάο Δάο. 1938).

2 σχόλια:

  1. Απαντήσεις
    1. Πριν από 2 χρόνια βρισκόταν τα απογεύματα στην οδό Λαρίσσης στους Αμπελόκηπους .... τώρα που να είναι άραγε ο παληός μου συμμαθητής ,από το γυμνάσιο Φιλοθέης?

      Διαγραφή