Παρασκευή 19 Ιουλίου 2013

Μεταφοραί Εκδρομαί "Ο Μήτσος"- Δημήτρης Πουλικάκος.

Ο σημαντικότερος δίσκος της ελληνικής Ψυχεδέλειας.

Update με όλα τα τραγούδια του δίσκου δείτε ΕΔΩ.

Ο Δημήτρης Πουλικάκος εμφανίζεται στο εξώφυλλο σαν μικρομεσαίος οικογενειάρχης που μεταφέρει ψώνια με πλαστική σακούλα.Τη φωτογραφία "τράβηξε" ο Πιτ Κουτρουμπούσης στα 1976, που είναι και η χρονιά κυκλοφορίας του δίσκου, όμως τα τραγούδια γράφτηκαν μεταξύ 1970 και 1972 και παρουσιάζονταν καθημερινά, με το συγκρότημα Εξαδάκτυλος, στη διάρκεια του χειμώνα 1972-1973 στο κλαμπ Κύτταρο.

Εδώ έχουμε τη σπάνια περίπτωση καλλιτέχνη που βρίσκει το θάρρος σε πραγματικό χρόνο, να μιλήσει ανοιχτά και καθαρά εναντίον της χούντας.Ο Πουλικάκος με το συγκρότημα Εξαδάκτυλος κατόρθωσε να γελοιοποιήσει τους συνταγματάρχες, αλλά και τη φοβισμένη κοινωνία της "πλαστικής σακούλας" που τους ανέχτηκε.
Το αριστοφανικό αυτό υλικό, δεν χρησιμοποιεί μισόλογα, ούτε αλλάζει λέξεις για να περάσει από την επιτροπή λογοκρισίας.Η επιτροπή κι ο κίνδυνος αγνοούνται, έτσι το περιεχόμενο μένει παλικαρίσια αναλλοίωτο και φτάνει σ'εμάς, σαν ένα εξαίρετο δείγμα συνύπαρξης ψυχεδελικής και αντιδικτατορικής διάθεσης.Χαρακτηριστικό παράδειγμα το Τι μας λες, που σατιρίζει την "ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΑ ΜΕΓΑΛΗ ΕΛΛΑΔΑ" που υποσχόταν η δικτατορία...


Κουβέντες πολλές, αβέρτα γιορτές
για πες μας τι κρύβεις
Ακούμε πολλά, για τόσα αγαθά
που μας χαρίζεις
Στους δρόμους σκυλιά, στο σπίτι μιλιά
κι ότι ορίζεις
Τα μάτια φωτιές, στο πιάτο ελιές
και μη μας τα πρήζεις
Εμπρός όλοι μαζί παιδιά
για μια καινούργια μεγάλη Ελλάδα!

Κεφάλια ψηλά, στην τσέπη λιανά
σιωπηλή πλειονότης
Στο ράφι τιμές και δόξες παλιές
λαμπρή Αρχαιότης!
Σφιχτές αγκαλιές, βροχή καρπαζιές
στο γύψο νεότης.
Γιαμάχα, χοτ παντς, ασφάλεια και τανκς
πλήρης ισότης!
Εμπρός όλοι μαζί παιδιά
για μια καινούργια μεγάλη Ελλάδα!

Ο Γ.Παπαδόπουλος (1919-1999)


Δεν υπήρξε τραγούδι που να μιλά τόσο φανερά εναντίον της χούντας και δεν υπήρξε τραγούδι που να μεταφέρει τόσο θαρρετά ένα πολιτικό μύνημα στον καιρό του.Το τραγούδι αυτό, αναφέρεται στον πολιτικό λόγο του Παπαδόπουλου, σε εκείνο το ανεκδιήγητο ανακάτεμα χούντας, αρχαίας Ελλάδας, Βυζαντίου, αγωνιστών του 1821 και ηρώων του 1940.Ο λόγος αυτός έμεινε στην ιστορία σαν χαρακτηριστικό δείγμα πολιτικού κιτς και αναρωτιέται κανείς πως είναι δυνατόν αυτός ο παραληρηματικός χαρακτήρας να εκφωνεί λόγους -που δεν είχαν καμια λογική συνοχή - και οι ακροατές του να μην ξεκαρδίζονται στα γέλια.

Ο δικτάτορας έβλεπε τον εαυτό του σαν γιατρό ορθοπεδικό και το ελληνικό έθνος σαν τον ασθενή που έπρεπε να βάλει στον γύψο, για να τον σώσει.Ο Πουλικάκος γελοιοποιεί αυτή τη σχιζοφρενική άποψη με το τραγούδι Ο Γιατρός Παιδιά...


Γιατρός:Δεν έχεις θέση πουθενά
Κάτσε ήσυχος σε μια γωνιά
Να μην ακούσω δεν θέλω μιλιά
Είμαι ο γιατρός παιδιά.
Βαθεία ανάσα...Βήξε...Βήξε...

Φωνή ασθενούς:γκουχ...γκουχ...

Γιατρός:Δεν έχει πως ούτε γιατί
Κι όποιον πιάσω από τ'αυτί
Για μια και τελευταια φορά
Είμαι ο γιατρός παιδιά.

Φωνή ασθενούς:Βροχή αέρας χαλάζι
μα εμένα τι με νοιάζει
Και λίγο πριν πεθάνω
ποιος είμαι
και τι κάνω;

Φωνή συγγενούς:Καθίστε, γιατρέ...καθίστε.Καφεδάκι;
Γιατρός:Ευχαριστώ.
Συγγενής:Πως βλέπετε τον άρρωστο;
Γιατρός:Χμ...
Συγγενής:Κι ο γύψος, πότε λέτε να βγει, γιατρέ;
Γιατρός:Ώωω...θα δούμε...θα δούμε...




Δημήτρης Πουλικάκος (Φωτογραφία : Μ.Νταλούκας, 2006

Στο Άνευ Ουσίας, η αναφορά γίνεται πάλι στη χουντική μανία για παρελάσεις και λαμπερές γιορτές, 
σε κάθε επέτειο της 21ης Απριλίου...


Πλησιάζοντας επέτειος
Με πιάνει πονοκέφαλος
Ποιος τάχα να'ναι υπαίτιος
Ποιος άραγε υπεύθυνος;

Άνευ ουσίας
Άνευ σημασίας
Το φύλλο, η κούνια, ο μπάρμπας...

Ο Πουλικάκος είναι ένας μεγάλος καλλιτέχνης, που δίνει εικόνες χαρακτηριστικές μιας σκοτεινής εποχής.Ο στίχος "περάστε να σας δούμε λίγο /για πέστε μου από που να φύγω", για παράδειγμα, κατορθώνει να δει με σωτήριο χιούμορ την ανατριχιαστική πραγματικότητα. Πολλοί ακόμα θυμούνται εκείνα τα "καλείστε να περάσετε διά υποθεσή σας" στην Ασφάλεια, εκεί οπού κανείς δεν ήξερε που και πως θα κατέληγε.

Ποιος που και πότε πρέπει;
Ο κύριος από κει μας βλέπει...
Τρέχα!
Στην άκρη του δρόμου
παραμονεύει ο άρχων του τρόμου...

Ο "κύριος από 'κει" είναι ο πανταχού παρών χαφιές στα χουντικά χρόνια.


Είναι φανερό ότι ο δίσκος φέρει ένα αντιστασιακό πνεύμα χωρίς να χάσει την κομψότητα του σουρεαλισμού και της ψυχεδέλειας.Με το έργο αυτό, πέφτει οριστικά ο μύθος που ισχυριζόταν ότι δεν είναι δυνατόν να κάνεις ψυχεδελική τέχνη και ταυτόχρονα αντίσταση.Ο Πουλικάκος είναι ο πρώτος στην Ελλάδα που αντιστέκεται τόσο φανερά στην χούντα με έναν ψυχεδελικό τρόπο.


Είναι μεγάλο λάθος να πει κανείς ότι οι Μεταφορές σατιρίζουν μόνο τη χουντική ηγεσία.Στο ιστορικό αυτό άλμπουμ, η σάτιρα επεκτείνεται -κατά τη φυσική τάση της εποχής- στην κοινωνία που τη στηρίζει, και που συμβολίζεται στο εξώφυλλο με τον φοβισμένο μικροαστό με την πλαστική σακούλα. Το Σούπερ Μάρκετ είναι η καρικατούρα μιας καθημερινότητας, που για τους ψυχεδελικούς αποτελούσε το άκρον άωτον της γελοιότητας.Είναι η κοινωνία των "καθισμένων αγαλμάτων" του Πούλιου, των λεγόμενων νοικοκυραίων φιλήσυχων, που στα πρόσωπα της Πόπης και της Μαρίας, γίνονται κωμικά παραδείγματα και αντκείμενα χλευασμού.., 



Εν κατακλείδι,ο δίσκος ΜΕΤΑΦΟΡΑΙ ΕΚΔΡΟΜΑΙ "Ο ΜΗΤΣΟΣ" είναι ένα σπάνιο διαμάντι του ροκ.Τα χρόνια που ακολούθησαν έδειξε ότι έπηρέασε σε μεγάλο βαθμό τις επόμενες γενιές, και σήμερα μπορούμε να μιλήσουμε για ένα έργο διαχρονικό.Δυστυχώς μετά τη πτώση της χούντας, οι εταιρείες δίσκων δεν μπόρεσαν να κατανοήσουν τη σημαντικότητα του έργου και καμιά δεν ήθελε να βγάλει τον δίσκο.Ο Πουλικάκος βοηθήθηκε τότε πολύ από φίλους του, που έβαλαν τα χρήματα ώστε να κυκλοφορήσει τελικά, στα 1976, το ιστορικό αυτό άλμπουμ.

2 σχόλια:

  1. Κατά τη γνώμη μου οι "ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ" και το "ΦΛΟΥ" είναι οι δύο καλύτεροι δίσκοι του ελληνικού ροκ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Six Songs in HQ Sound...https://plus.google.com/photos/100487228077719247574/albums/5895190988678364417

    ΑπάντησηΔιαγραφή