ΠΑΥΛΟΣ ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΣ : Ο ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΣ ΑΥΤΟΧΕΙΡ

Είναι γνωστό το τραγούδι του Παύλου Σιδηρόπουλου, «Το Μπλουζ του Εργατόπαιδου», γραμμένο το 1981,   πρώτο, στην μεταθανάτια έκδοση «Τα Μπλουζ του Πρίγκηπα» (1992).

Αποτελεί το πορτραίτο ενός «τίμιου δουλευτή»,  που ώρα μεσάνυχτα, αισθάνεται μόνος και αδικημένος.

Οι στίχοι του τραγουδιού, μας κάνουν φανερό, ότι το Εργατόπαιδο, κάποτε είχε ενταχθεί, στο κόμμα «της τιμημένης εργατιάς». Όταν όμως κατάλαβε ότι, οι δικές του «ανάγκες», είχαν υποταχθεί στις κομματικές, αποφάσισε, να αλλάξει «νοοτροπία και μυαλά»...

στα παραμύθια είχα μείνει

της τιμής και τιμημένης εργατιάς

ώσπου μια μέρα τις ανάγκες μου

που άτσαλα είχαν δραπετεύσει

με αγάπη ανέβασα στη θέση τους

απ’ όλα και απ’ όλους πιο ψηλά

Με το τραγούδι αυτό του 1981, ο Σιδηρόπουλος αποδίδει καλλιτεχνικά, την πολιτική του τοποθέτηση, την γνωστή We want the World and We want it Now. Ασκώντας κριτική στα κόμματα της Αριστεράς, δηλώνει ότι η Ζωή, δεν μπορεί να αναβάλλεται για μετά την οποιαδήποτε «νίκη», και ότι πάνω από τον κομματικό μηχανισμό, πρέπει να υπάρχει ο Άνθρωπος και η Αγάπη. 

Δυστυχώς, το τραγούδι είναι μελαγχολικό, και αυτό υπονοεί, ότι το Εργατόπαιδο, και μετά από αυτή την απόφαση, δεν γίνεται ευτυχισμένο. Μπορεί να αντιλαμβάνεται ότι το κόμμα τον τραβούσε απ το μανίκι και να φεύγει, αλλά παραμένει μόνος, να τριγυρνά μαζί με τα φαντάσματα. Έτσι, το τραγούδι, μετατρέπεται σε ένα εξαιρετικό γρίφο. Αν η ευτυχία, δεν έρχεται και μετά την απομάκρυνσή του, από «τα παραμύθια της τιμημένης εργατιάς», αν το Εργατόπαιδο εξακολουθεί να γυρνάει σαν το ρεμάλι και να βιώνει μοναξιά, τότε, ΠΟΥ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ; 

Αυτός ο γρίφος, ήταν ο βασικός γρίφος που παίδευε τον Παύλο Σιδηρόπουλο, και τον οποίο δεν κατόρθωσε να λύσει ποτέ, ή μάλλον έλυσε με τον στίχο «Δεν υπάρχει τι, πότε και πώς». Ο στίχος αυτός, που εμφανίζεται στην «Ώρα του Stuff», δηλώνει με συμβολικό τρόπο, μην ψάχνεις, σε αυτή την μίζερη ζωή, δεν υπάρχει πουθενά η αλήθεια, και απομένει μόνο μία συνειδητή τοποθέτηση, και αυτή είναι «Κλείσε το Φως». 

Ουσιαστικά, είναι μια πράξη αυτοκτονίας αυτό, το να επιλέγεις να διώξεις τον Ήλιο και να αγκαλιάσεις το Σκοτάδι. Η όλη λοιπόν πορεία του Παύλου Σιδηρόπουλου, όπως και της Γιόλας Αναγνωστοπούλου, ήταν μια Πορεία στο Σκοτάδι. Αυτό, φαίνεται σε πολλά τραγούδια και κείμενα του Παύλου, αλλά και της Γιολάντας, αλλά φαίνεται κυρίως από τη στάση ζωής τους.

Η αφόρητη μοναξιά που βιώνει ο Παύλος, σημειώνεται και σε διασκευή που επιχειρεί να κάνει στο «Μπλουζ του Εργατόπαιδου», το 1987. Η διασκευή, γίνεται στιχουργικά και διασώζεται στο χαρτί, αλλά δεν είναι γνωστό ακόμα, αν υπάρχει και κασέτα με εκτέλεση της διασκευής.

Εξετάζοντας τα μέρη, παρατηρούμε πρώτα ότι διαγράφει τον τίτλο «Το Μπλουζ του Εργαζόμενου», αναρωτιέται μήπως βάλει «Το Μπλουζ του Ευαίσθητου Βρυκόλακα», το διαγράφει και αυτό, και καταλήγει στον τίτλο «Ο Ευαίσθητος Αυτόχειρ».

Από τον τίτλο και μόνο, αρχίζει να υποψιάζεται κανείς, ότι εδώ, ο Παύλος δεν θέλει να μιλήσει για κάποιον άλλο, αλλά για τον εαυτό του. Και αυτό γίνεται φανερό, στη δεύτερη στροφή, διαβάζοντας τις διαγραφές...

Από πατέρα απ τον Βορρά

και μάνα απ τον Νότο

σαν φοιτητής ξεκίνησα το δρόμο

καθηγητή βοηθός, εργάτης

έχω κάνει, μπάρμαν, οικοδόμος

και ηθοποιός

Μεγάλοι αγώνες που γι αντάλλαγμα

μου δώσανε μια τόση δα ζωή

Μετά τις διαγραφές, φαίνεται να καταλήγει στους στίχους

Έκανα τούτο τ άλλο

σε Βορρά αφορισμένος

και στο Νότο

και όλοι οι αγώνες μου

γι αντάλλαγμα

μου δώσανε μια τόση δα ζωή

Εδώ, χρησιμοποιεί, μια λέξη βαριά και φριχτή : Αφορισμένος! Έτσι αισθάνεται, όπως ο Αφωρεσμένος του Καρκαβίτσα, που η κοινωνία τον σπρώχνει στον θάνατο. 

Στους επόμενους στίχους, δηλώνεται η τοποθέτησή του, στη Νύχτα...

Τώρα τη Νύχτα ζω

ζωή (σκέψη α-ταξική)

που όλα τα πρόσωπα είναι ίδια

και τραγουδάω για το Φανάρι του Διογένη

Δεξιά κι Αριστερά

Και το πρωί, τα ίδια πρόσωπα

συν νέφος, συν φωνές, συν αγωνία

σύννεφο σύμφωνο

με δόνηση σφραγίδα

τα ξυπνητήρια για δουλειά

Το ρεφρέν του τραγουδιού, εξηγεί αυτή την τοποθέτηση..

Συνέχεια μπερδευόμουνα

τον ήλιο (θεριά) εμπιστευόμουνα

ώσπου τα χρειάστηκα

και αναγκάστηκα

να ζω με φαντασία στα σκοτεινά

Δεν μπορώ να μην παρατηρήσω, ότι ο Ήλιος, που για τον Παύλο συμβολίζει την «κανονική κοινωνία», είναι ισοδύναμη λέξη στη στιχουργική του, με τη λέξη Θεριά.

Αυτά τα θεριά, που ζουν στον ήλιο, εμπιστευόταν, ώσπου «τα χρειάστηκε», έφθασε δηλαδή σε αδιέξοδο και αναγκάστηκε να ζει στο Σκοτάδι, έχοντας μηχανισμό σωτηρίας τη Φαντασία.

Λίγο παρακάτω, γράφεται

Κι έτσι της μέρας τη μιζέρια

εγώ την άλλαξα με νύχτα

και πριν φέξει

τον Άδη, άρπαξα με απόφαση

γερά απ τον γιακά

Εδώ, εμφανίζεται και η απόφαση για μία συνειδητή αυτοκτονία. Η αυτοκτονία, είναι συμβολική, είναι μάλλον ένας συνειδητός διαχωρισμός από τον κόσμο του Ήλιου. Αλλά η απόφαση να μπει κανείς βαθιά στο Σκοτάδι, είναι οπωσδήποτε μία αυτοκτονία, και αυτό και ο ίδιος ο Παύλος το ξέρει αφού μάλιστα βάζει τίτλο «Ο Ευαίσθητος Αυτόχειρ».

Πιο κάτω, εξηγεί με τον τρόπο του, ότι αυτή η κάθοδος στον κόσμο του Άδη, δεν γίνεται για λόγους περιργείας, αλλά ανάγκης. Στην πραγματικότητα, δεν αναζητεί θάνατο, αλλά αλήθεια και ζωή. Ο στίχος μάλιστα

και αναγκάστηκα

να ζω με αυτούς που ξέρουν

ν αγαπούν

μας δείχνει ότι ο Αυτόχειρ, απογοητευμένος από τα θεριά του Ήλιου, αναγκάζεται για να βρει Αγάπη, να πορευθεί στο σκοτάδι. Αυτή η κεντρική αυταπάτη, η οποία υπάρχει και στη στιχουργική της Αναγνωστοπούλου, αλλά και σε όλους όσοι αποτελούν το Κίτρινο Σούρουπο, είναι η βασική εξήγηση γιατί, αυτοί οι ευαίσθητοι και εξαιρετικοί άνθρωποι, πήραν συνειδητά, τον θάνατό τους, δηλαδή Ηρωίνη.

Οι τελικοί στίχοι του τραγουδιού, δίνουν μια συμβολική περιγραφή, της νέας κατάστασης, του τι δηλαδή του συμβαίνει ζώντας στον Άδη...

Τώρα στον Άδη

που το σώμα μου πετάει

πάνω απ τις πέτρες των προγόνων

και προσγειώνομαι προτού

οι Ευμενίδες οργιστούν

Μέσα από άνεμο, νερό, φωτιά

περνάω την οργή των Επιγόνων

και μελετάω τις Σπίθες

πριν η Δρόσος του Άι Γιάννη

στάξει και σβηστούν

Είναι κρίμα που, από το τραγούδι, διασώθηκε μόνο το στιχουργικό μέρος. Είναι κρίμα, που δεν το έχουμε με την φωνή του καλλιτέχνη.

Μπορεί να διαφωνεί κανείς με τις βασικές ιδέες του τραγουδιού. Σήμερα, γνωρίζοντας το τέλος της Ιστορίας, ξέρουμε με βεβαιότητα, πως δεν είχε νόημα και ούτε υπήρχε περίπτωση να βρει αλήθεια, ο Παύλος Σιδηρόπουλος, στην πορεία του στο Σκοτάδι.

Όμως, το τραγούδι, είναι πολύτιμο. Είναι πολύτιμο, γιατί, μας αποκαλύπτει με μοναδικό τρόπο, το ΓΙΑΤΙ έγιναν όσα έγιναν. Και επίσης, κάτι πολύ σημαντικό, μας αποκαλύπτει την ψυχολογία, όλων αυτών των ευαίσθητων παιδιών του Κίτρινου Σούρουπου.

Δεν ήταν Υπόκοσμος, ήταν Απόκοσμος. Και αυτός ο Απόκοσμος, έστελνε από παλιά τέτοια μηνύματα ΣΟΣ, σε μας του ήλιου,  τους υγιείς και αξιοπρεπείς. Τα πήραμε ποτέ αυτά τα μηνύματα; Και αν τα πήραμε, τα νιώσαμε; Καταλάβαμε τι είχαν να πουν;