ΤΑΣΟΣ ΠΡΟΥΣΑΛΗΣ- Σατιρικά Τραγούδια

Φωτο: Ο Τάσος Προύσαλης, την εποχή των "Γαϊδάρων".

Ο Τάσος Προύσαλης, είναι ανηψιός του ηθοποιού Αθηνόδωρου Προύσαλη. Έγινε και αυτός ηθοποιός, και τώρα διευθύνει τη Θεατρική Σκηνή "Εσωθέατρο".  
Τον γνώρισα στα μέσα της δεκαετίας του 1980. Πήγαινα αρκετά συχνά στο σπίτι του, στο Θησείο. Μερικές φορές, έπαιρνα μαζί μου, την στενή μου φίλη (και κάποτε μεγάλο μου έρωτα) την Εύη. Με διασκέδαζε αφάνταστα να παρακολουθώ την Εύη να συζητά με τον Προύσαλη, διότι η Εύη ήταν πιστή Χριστιανή και ο Προύσαλης, πιστός Δωδεκαθεϊστής.

Φωτο: Ο Τάσος Προύσαλης, σήμερα, ικανότατος ηθοποιός. 

Φανταστείτε λοιπόν, την Εύη, στο δωμάτιο εκείνο με το άγαλμα του Απόλλωνα, ενώ ο Προύσαλης, ανέλυε το πόσο δίκαιο είχε ο Ιουλιανός ο Παραβάτης. Ανάμεσα στις φιλοσοφικές μας συζητήσεις, μας έπαιζε τα τραγούδια του. Του είχα βουτήξει όλες τις κασέτες που είχε ο ίδιος ηχογραφήσει με τραγούδια του, και ευτυχώς που το έκανα, διότι τα χρόνια πέρασαν και ο Προύσαλης, στην υπόθεση των τραγουδιών αποδείχτηκε αμελής, και έχασε όλο το υλικό του. Τα τραγούδια αυτά, θα ήταν χαμένα για πάντα, αν δεν τα είχα περισώσει, αφού ποτέ δεν κυκλοφόρησαν στην δισκογραφία.
Θα σας παρουσιάσω σήμερα, μερικές από τις ηχογραφήσεις που αποτελούν κύκλο τραγουδιών, που ο ίδιος ονόμασε «Σατιρικά Τραγούδια».
Πρόκειται για τραγούδια που γράφτηκαν στο διάστημα 1977 με 1980, και αποτελούν εξαιρετικό δείγμα από την περίοδο της Ροκ Αναζωπύρωσης. Ηχογραφήθηκαν το 1982, στο σπίτι του Μίκη Θεοδωράκη, αφού ο γιος του Μίκη, ο Γιώργος, ήταν φίλος με τον Προύσαλη και μάλιστα είχαν τότε κάνει συγκρότημα.
Το συγκρότημα αυτό δεν είχε όνομα, αλλά εγώ όταν έμαθα για την ιστορία τους από τον Προύσαλη, τους ονόμασα «Οι Γάιδαροι», αφού με είχε μαγέψει ένα τραγούδι τους, με τίτλο «Ένας Γάιδαρος».

Αυτό το κομμάτι, εμένα με τρέλαινε, και απορούσα πως διάολο ο Προύσαλης είχε εμπνευστεί την εικόνα ομοφυλόφιλου γαϊδάρου με πορτοκαλί φουλάρι, να πηγαίνει τις νύχτες να αποπατεί στο κελάρι της γιαγιάς. Γελούσα πολύ, αλλά του έλεγα ότι το τραγούδι αυτό, δεν είναι σατιρικό, αλλά υπερρεαλιστικό. 

Η εξαιρετική σουρεαλιστική εικόνα, αποδίδει την κατάσταση κάθε μη «κανονικού», ο οποίος τολμά να προσβάλλει ή να προκαλέσει την «κανονική» κοινωνία. Η γριά, επιτίθεται στον γάιδαρο με «κεφτέ με φόλα» και τον στέλνει κατά διαόλου. «Είναι η μοίρα, του κάθε απροσάρμοστου...» έλεγα «...να βομβαρδίζεται από την γερασμένη μας και συντηρητική κοινωνία (έτσι ερμήνευα τη γιαγιά) με κάθε είδους φόλα. Και συνεπώς, εσείς που ηχογραφείτε αυτά τα τραγούδια, είστε οι Γάιδαροι, που λέτε τα βάσανά σας και γκαρίζετε μαζί». Αυτή ήταν οι δική μου εξήγηση του τραγουδιού, και με αυτή την εξήγηση, ένιωθα πως το καταλληλότερο όνομα του συγκροτήματος, ήταν «Οι Γάιδαροι».

Φωτό: Δύο από το συγκρότημα των "Γαϊδάρων". Στην άκρη αριστερά, καθισμένος δίπλα από τη ντραμς, ο Δημήτρης Παπανικολάου. Στην άκρη δεξιά, ο Ηλίας Κατελάνος. Ανάμεσά τους, ηχολήπτης και ένας καθηγητής τους. Έδωσαν συναυλία ροκ στο  9 Γυμνάσιο Πετραλώνων, ως αποχαιρετιστήριο, λίγο πριν αποφοιτήσουν από εκεί (1978). 

Ποια ήταν τα μέλη του συγκροτήματος που αποτελούσαν μια αξιοσημείωτη και σουρεαλιστική παρέα;
Ανέφερα ήδη τον Γιώργο Θεοδωράκη, ο οποίος παίζει πιάνο και σύνθι στα τραγούδια.
Δύο άλλα μέλη ήταν ο Ηλίας Κατελάνος (κιθάρα) και ο Δημήτρης Παπανικολάου (ντραμς).
Ο Κατελάνος έγινε αργότερα ικανός μουσικός, παραγωγός και διεθνής ντι τζέι. Αναζητείστε την πολύ καλή δουλειά του «Lounge Ιστορίες».
Ο Παπανικολάου, δουλεύει τώρα ταξί.
Την παρέα, συμπλήρωνε και ο Γιώργος Σκαδάρας, που έπαιζε μπάσο. Αυτοί λοιπόν, είναι οι πέντε απείθαρχοι «γάιδαροι», που εκείνη την εποχή, ηχογραφούν τα τραγούδια και σατιρίζουν με υπερρεαλιστικό τρόπο την γιαγιά-κοινωνία. Αλλά όχι μόνο τη γιαγιά, η σάτιρα απευθύνεται και σε κάθε το υπερβολικό, έστω και νέο. Χαρακτηριστικό δείγμα, το τραγούδι «Μωρό μου».

Μωρό μου, σου γράφω ένα γράμμα και θα στο δώσω, γιατί αλλιώς δεν θα το έγραφα...

Εκείνη την εποχή, ήταν μεγάλο σουξέ, το τραγούδι «Το Γράμμα», που έλεγε ο Πάριος και που άρχιζε με το στίχο «σου γράφω ένα γράμμα όχι πως θέλω να στο δώσω...». Είχε δίκιο ο Προύσαλης λέγοντας «(εγώ) θα στο στείλω, γιατί αλλιώς δεν θα το έγραφα». Η σάτιρα επεκτείνεται και στις οργισμένες φεμινίστριες της εποχής, με τον στίχο «έλα μπάλωσε μου καμιά κάλτσα μωρή».

Ο Γιώργος Θεοδωράκης, πιανίστας και ηχολήπτης στο συγκρότημα των Γαϊδάρων 

Το συγκρότημα «Γάιδαροι», είχε το στρατηγείο του, στην οδό Επιφανούς, δηλαδή στο σπίτι του Μίκη Θεοδωράκη. Εκεί ήταν και το στούντιο όπου ηχογράφησε και ο Παύλος Σιδηρόπουλος, τα τραγούδια για το φιλμ «Ασυμβίβαστος», σε συνεργασία και αυτός με τον Γιώργο Θεοδωράκη. 

Τα τραγούδια αυτά, των «Γαιδάρων», έχουν μια εκπληκτική φρεσκάδα και σατιρίζουν με καλλιτεχνικό τρόπο, την κοινωνία, την πολιτική και τους λεγόμενους επώνυμους και σοβαρούς. Καταγράφουν με ροκ διάθεση, το κλίμα μιας εποχής. Είναι κρίμα που δεν κυκλοφόρησαν ποτέ σε δίσκο.
Δίνω δύο ακόμα από αυτά τα τραγούδια, για να πάρετε καλύτερη εικόνα. Και σε αυτά, οι στίχοι και η μουσική είναι του Τάσου Προύσαλη.