Κώστας Στάθης- Ο Φιλόλογος με την κιθάρα και ο δίσκος «Συμπλέκτης» (Συνέντευξη)

Φωτο: Το εξώφυλλο, του Συμπλέκτη. 

Ο πρώτος δίσκος, του τρικαλινού ροκ φιλόλογου, Κώστα Στάθη.

Οι κοινωνίες αλλάζουν, όταν αλλάζει ο τρόπος σκέψης των ανθρώπων.

Παλαιότερα, οι καθηγητές, με την ξύλινη και τσουχτερή βέργα, προσπαθούσαν να περάσουν τα  γράμματα στα μαθητικά κεφάλια. 

Το ξύλο, έβγαινε από τον Παράδεισο, και η κοινωνία της βίας, αναπαραγόταν, με την προσαρμογή των νέων, σε ένα δήθεν σοβαρό «σύστημα μάθησης».

Στα χρόνια του 60, ήταν αδιανόητο, καθηγητής, να έχει ροκ συγκρότημα, θεωρείτο αυτόματα, τεντιμπόης.

Σήμερα, η βίαιη προσαρμογή, υποχώρησε, και υπάρχουν καθηγητές που αντί βέργα, κρατάνε κιθάρα.

Μια τέτοια περίπτωση, είναι ο φιλόλογος και τραγουδοποιός, Κώστας Στάθης.

Είναι τρικαλινός, θα τον βρείτε στην πανέμορφη πόλη του Θεσσαλικού κάμπου, την ημέρα, να παραδίδει μαθήματα Αρχαίων και Νέων Ελληνικών, και τις νύχτες, να τραγουδά στα μπαράκια, με ακροατήριο πολλούς και από τους μαθητές του Λυκείου.

Τελευταία, κυκλοφόρησε και ο πρώτος του δίσκος.

Έχει τίτλο Συμπλέκτης.

Σε αυτόν, συμπλέκονται εξαιρετικοί τραγουδοποιοί (Βαγγέλης Γερμανός, Κώστας Λειβαδάς, Νίκος Καλλίνης, Κώστας Στάθης) αλλά και νέοι ικανοί στιχουργοί, και όλοι μαζί, πατάνε το γκάζι.

Αποτέλεσμα: Έντεκα ωραία ροκ τραγούδια, με ελληνικό στίχο.

Η συνέντευξη του Κώστα Στάθη, στον Μανώλη Νταλούκα:

-Θα αρχίσω με μια ερώτηση, στον φιλόλογο, και όχι στον τραγουδοποιό: Πιστεύεις ότι, στην Ελλάδα, το εκπαιδευτικό σύστημα, διδάσκει στα παιδιά, την ελληνική γραμματεία; Μαθαίνουν οι μαθητές, κάποια βασικά πράγματα για τον Όμηρο και τους τραγικούς ποιητές, ή όχι; Και αν εσύ, ήσουν στην θέση του Υπουργού Παιδείας, ποιο θα ήταν το πρώτο που θα έκανες, ώστε να βελτιώσεις το σύστημα;

-Η πείρα, των δεκαεπτά ετών διδακτικής εμπειρίας, με ωθεί δυστυχώς στη διαπίστωση ότι τα φιλολογικά μαθήματα διδάσκονται με έναν τρόπο που δεν αναδεικνύει την αξία τους. Ο Όμηρος και οι τραγικοί ποιητές, που αναφέρατε, δεν αποτελούν νεκρές αξίες, για να στριμώχνονται σε ένα ωρολόγιο πρόγραμμα, στο οποίο κυριαρχεί η αντίληψη: «τα αρχαία πρέπει να καταργηθούν και δεν χρησιμεύουν σε τίποτε». Αυτό που, αρχικά,  θα προσπαθούσα να αλλάξω, αν ήμουν στην κατάλληλη θέση, θα ήταν τον τρόπο σκέψης κάποιων συναδέλφων, που δεν ενισχύουν την πρωτοβουλία των μαθητών, φοβούμενοι να πλησιάσουν τον έφηβο. Θεωρώ, επίσης, ότι τα αρχαία μπορούν να διδάσκονται με έναν σύγχρονο τρόπο, με νέα εποπτικά μέσα κι όχι με έναν «ξερό» τρόπο, που απαιτεί μηχανική εκμάθηση γλωσσικών τύπων και μόνο.    

-Εργάζεσαι λοιπόν, ως φιλόλογος σε φροντιστήριο των Τρικάλων. Σε ποιες τάξεις παραδίδεις μαθήματα; Οι μαθητές σου, έμαθαν για τον δίσκο; Και αν ναι, αυτοί που τον άκουσαν, τι σου έχουν πει; Ποια ήταν η δική τους κριτική;

-Διδάσκω το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και τα Αρχαία Ελληνικά σε μαθητές Λυκείου, καθώς και σε αποφοίτους. Οι μαθητές, ξέρετε, μπορούν να διακρίνουν την αγάπη με την οποία κάποιος ασχολείται με κάτι. Έτσι και με μένα, όχι απλά χαίρονται, αλλά έρχονται και σε μουσικές παραστάσεις, συχνά και με τους γονείς τους, λέγοντάς μου πράγματα που τους άρεσαν ή το αντίθετο. Γνωρίζοντας την εντιμότητα των εφήβων, τους ακούω πάντα!

-Πώς γίνεται, ένας φιλόλογος, να μην έχει την ευχέρεια να γράφει στίχους; Γράφεις μουσική, γιατί όχι και στίχο;

-Ο στίχος αποτελεί μια εσωτερική «φωνή», την οποία ή την ακούς ή όχι. Δεν έχει να κάνει με το πόσο καλά ή λιγότερο καλά γνωρίζεις τη γλώσσα. Άλλωστε, δεν μπορεί να γράψει οπωσδήποτε μουσική κάποιος, που γνωρίζει τις νότες! Οπότε, μοιράζομαι ανησυχίες κοινές με ανθρώπους που γράφουν στίχους, τους οποίους εγώ «ντύνω» μουσικά με μια φόρμα. Ποιος ξέρει; Ίσως στο μέλλον ακούσω κι εγώ αυτή τη φωνή. 

-Που κατατάσσεις τον εαυτό σου, στο ελληνικό ροκ, ή στο λεγόμενο έντεχνο;

-Το ροκ υπάρχει παντού στη μουσική, από τη στιγμή που ικανοποιείς την ανάγκη να εκφράσεις κάτι που νιώθεις. O «Συμπλέκτης» είναι ένα άλμπουμ που γενικά ίσως προσεγγίζει περισσότερο την ελληνική ροκ. Βέβαια, ζω στα Τρίκαλα που είναι η πόλη του Τσιτσάνη, καθώς και άλλων σπουδαίων καλλιτεχνών, όπως ο Δημήτρης Μητροπάνος, ο Απόστολος Καλδάρας, ο Κώστας Βίρβος, οπότε θεωρώ ειλικρινά ότι όλα αυτά ζυμώνονται μέσα σου όταν γράφεις μουσική. Μην ξεχνάμε, έπειτα κα την επιρροή της δημοτικής παράδοσης που είναι επίσης έντονη στη Θεσσαλία.  

-Ζεις στα Τρίκαλα, μία από τις ομορφότερες πόλεις. Πολλοί Τρικαλινοί, λένε (παρετυμολογώντας το όνομα), πως ονομάζονται Τρίκαλα, γιατί έχουν τρία καλά. Ποια είναι για σένα, τα «τρία καλά», των Τρικάλων;

-Καλό φαγητό, φυσική ομορφιά, όμορφες κοπέλες!

-Διάβασα πως σε χαρακτήρισαν «ο καθηγητής με την κιθάρα». Μ αρέσει αυτός ο χαρακτηρισμός... και μακάρι να είχαμε πολλούς καθηγητές με κιθάρες, με ποιήματα, με ρέοντα λόγο. Υπάρχει όμως (δυστυχώς) και η άλλη άποψη, που λέει, πως δεν είναι σωστό, ένας καθηγητής, να τραγουδάει στα μπαράκια. Έχεις δεχτεί, ποτέ, μια τέτοιου είδους κριτική ή μήπως, έχουμε πια ανέβει επίπεδο, και ένας ροκ καθηγητής, γίνεται αποδεκτός από την κοινωνία;

-Σε μια πόλη επαρχιακή όπως τα Τρίκαλα ενδεχομένως να ακουστεί κι αυτό. Νομίζω, όμως ότι η πορεία πολλών ετών στην εκπαίδευση αποδεικνύει ότι μπορεί να συνυπάρξουν δυο ετερόκλητα, φαινομενικά, στοιχεία. Άλλωστε, η δουλειά προηγείται εκ των πραγμάτων, αφού απορροφά πολύ χρόνο. Οπότε, η μουσική παραμένει το αποκούμπι της σκληρής καθημερινότητας. Με την κιθάρα, σε μένα, βγαίνει ο άλλος εαυτός, που όλοι έχουμε και δεν πρέπει κανείς μας να τον ξεχνά.

-Φαντάζομαι πως σε ενδιαφέρει να ακουστούν τα τραγούδια σου...Είναι λογικό, ένας δημιουργός, να θέλει να δει την αποδοχή για το έργο του...Αν όμως, νιώσεις πως δεν ασχολούνται με σένα, πως δεν σε παίζουν στα ραδιόφωνα, δεν σε καλούν σε εκπομπές... θα σκεφτόσουν να κάνεις κάτι για να αρχίσουν να ασχολούνται μαζί σου; να προκαλέσεις με κάποιο τρόπο το ενδιαφέρον;

-Πολλές μουσικές παραγωγές ήταν αξιόλογες και δεν έτυχαν της απαιτούμενης αναγνώρισης. Αυτό είναι και θέμα τύχης μερικές φορές, αν και η δική μου άποψη είναι ότι πρέπει να χτυπάμε την πόρτα του ακροατή και να του παρουσιάζουμε τα τραγούδια μας, έστω κι αν στην αρχή μας ακούει μόνο ένας! Νομίζω ότι κάποια στιγμή σταματάς από μόνος, αν δεις ότι δεν υπάρχει ανταπόκριση.

-Αν είχες τη δυνατότητα, να μπεις σε μια χρονομηχανή, να ταξιδέψεις στο παρελθόν, να συναντήσεις έναν τραγουδοποιό, που δεν ζει πια... Ποιος θα ήταν αυτός και τι θα τον ρωτούσες;

-Δύσκολο. Είναι πολλοί. Σίγουρα ο Μάρκος Βαμβακάρης, με τον οποίο θα ήθελα να βρεθώ σε μια αυλή παλιού σπιτιού και να τον ακούω να παίζει. Τρέχοντας θα γνώριζα αν μπορούσα τον Elvis Presley και τους BEATLES, και θα τους ρωτούσα πώς είναι να ξέρεις ότι μπορείς να κάνεις έναν ολόκληρο πλανήτη να ερωτεύεται, να διασκεδάζει και να εκστασιάζεται με την μουσική σου.

-Ποιο θεωρείς μεγαλύτερο ελάττωμα σε έναν άνθρωπο, και ποιο είναι το μεγαλύτερο δικό σου ελάττωμα;

-Πάσχει ο κόσμος μας από ανθρώπους που δε αναγνωρίζουν το καλό στον συνάνθρωπό τους και ζητούν συνέχεια να επιδεικνύονται είτε κοινωνικά είτε οικονομικά. Προσωπικό ελάττωμα θεωρώ τον παρορμητισμό . Κατάρα και ευλογία ταυτόχρονα!

-Ποια είναι η γνώμη σου για την κοινωνική και οικονομική κρίση; Τι νομίζεις ότι έφταιξε; Και πού βλέπεις κάποια ελπίδα;

-Ως λαός αναλώσαμε εδώ και πολλές δεκαετίες όλη μας την ενέργεια στο ποιος έφταιξε για τα λάθη του παρελθόντος, ενώ εγκλωβιστήκαμε στα κόμματα και στα μικροπολιτικά συμφέροντα. Δεν βλέπω ελπίδα, αν δεν υπάρξει μια πιο ανοιχτή θεώρηση της πολιτικής, μακριά από ξεπερασμένες, στενά κομματικές ιδεολογίες. Δεν ξέρω πώς θα εκφραστεί αυτή, αλλά είμαι σίγουρος ότι οι επόμενες γενιές θα το επιτύχουν.