Γκουέρνικα – Παγκόσμιο Σύμβολο για τις φρικαλεότητες του φασισμού

Τον Απρίλιο του 1937, στην διάρκεια του Ισπανικού Εμφύλιου Πόλεμου, γερμανοί πιλότοι, υποστηρικτές του στρατηγού Φράνκο, βομβάρδισαν την πόλη των Βάσκων, Γκουέρνικα.

Ήταν ο πρώτος βομβαρδισμός άμαχου πληθυσμού, στην Ιστορία. Σκοτώθηκαν πάνω από 1600 άνθρωποι, και ισοπεδώθηκε το 70% της πόλης.

Φωτο: Η Γκουέρνικα, μετά τον βομβαρδισμό (26 Απριλίου 1937)

Ένα τεράστιο κύμα διαμαρτυρίας απλώθηκε σε όλο τον δημοκρατικό κόσμο. Ο ισπανός καλλιτέχνης Πάμπλο Πικάσο, που ζούσε τότε στο Παρίσι, αντέδρασε στην εγκληματική πράξη του βομβαρδισμού, ζωγραφίζοντας την Γκουέρνικα, έναν πίνακα τεραστίων διαστάσεων (349.3 cm × 776.6 cm) που περιέγραφε με συμβολικό τρόπο τον εφιάλτη. 

Ο Πικάσο, χρησιμοποίησε τα χρώματα, του μαύρου, γκρίζου και λευκού, ακολουθώντας τους τόνους από τις ασπρόμαυρες φωτογραφίες που δημοσιεύτηκαν τότε στις εφημερίδες και που έδειχναν το μέγεθος της καταστροφής.

Η Γκουέρνικα, παρουσιάζει στο δάπεδο, διαμελισμένα κορμιά, ενώ γύρω οδύρονται γυναικείες μορφές. Αριστερά, γυναίκα κρατά το νεκρό της μωρό, ενώ, μία άλλη, στην δεξιά άκρη, είναι παγιδευμένη σε σπίτι που φλέγεται.

Στο κέντρο, άλογο χλιμιντρίζει, τρομαγμένο. Ένας ταύρος, συμβολίζει την Ισπανία.

Πάνω, επικρέμαται ηλεκτρική λάμπα. Μια γυναικεία μορφή που κρατά γυάλινη λάμπα πετρελαίου, δείχνει ακόμα την επιθυμία του Πικάσο να φωτίσει το φοβερό έγκλημα, σε όλες του τις λεπτομέρειες.

Στην διάρκεια του Β Παγκόσμιου Πόλεμου, ένας «φιλότεχνος» ναζί αξιωματικός, έδειξε στον Πικάσο, μία ρεπρονταξιόν της Γκουέρνικα, ρωτώντας τον:

-Εσείς, το κάνατε αυτό;

-Όχι, απάντησε ο Πικάσο...εσείς το κάνατε!