The Second Summer of Love- Το Καλοκαίρι του 1988 (και τι «έπαιξε» στην Ελλάδα)

Γράφει ο Χρήστος Χατζής

Το καλοκαίρι του 1988, γνωστό και σαν ‘’The Second Summer of Love’’, 30 χρόνια πριν, (και 20 χρόνια μετά το πρώτο στο Σαν Φραντσίσκο, με ροκ ψυχεδέλεια και τους χίπις), σημειώθηκε μία μουσική σεισμική αλλαγή στην παγκόσμια αλλά και την ελληνική κοινωνία. Δεν προκλήθηκε από μια βίαιη εξέγερση, από διαδηλώσεις ή δυνάμεις που χειρίζονταν τα κοινωνικά μέσα επικοινωνίας εκείνης της εποχής. Ήταν μια νέα μεταδοτική επιδημία που εξαπλώθηκε και στην Αθήνα μετά από το καλοκαίρι του 1988 στην Ibiza των Βαλεαρίδων εκεί όπου γεννήθηκε τα Rave Party, για να ακολουθήσουν, από τον Σεπτέμβριο κιόλας, το Μάντσεστερ και το Λονδίνο, και οι υπόλοιπες πρωτεύουσες της Ευρώπης.

Η μουσική αυτή εξαπλώθηκε και συνεχίζει να μας επηρεάζει και να μας εμπνέει ακόμα και σήμερα. Είχε την ονομασία “House music” ή και ‘’Acid House’’.

Η πηγή αυτής της επανάστασης που μεταμορφώθηκε γρήγορα σε επιδημία, ήταν οι κυκλοφορίες δίσκων χορευτικής μουσικής από την Ibiza, το Λονδίνο, το Σικάγο, το Ντιτρόιτ, τη Νέα Υόρκη,και συνοδευόταν απαραίτητα 

με ένα ‘’φάρμακο αγάπης’’ που είχε το Ελληνικής προέλευσης όνομα ‘’Ecstasy’’ ή MDMA (η επιστημονική του ονομασία από τότε που εφευρέθηκε στα εργαστήρια της Bayer το 1912!),στην Ελληνική του αργκό ‘’κουμπί’’,με κυριότερη χώρα παρασκευής την Ολλανδία.Πολύ γρήγορα εξαπλώθηκε χωρίς να γίνεται αντιληπτό από τις αρχές,πρώτα σε μικρές παρέες και σε χρόνο dt σε ολόκληρες πόλεις που ζούσαν την νέα μουσική και τον νέο χορό που ονομαζόταν τότε Acid ή Aciiiiid..

Μια περιγραφή της μουσικής αυτής είναι οι κοφτεροί σαν ατσάλι και μαλακοί σαν βελούδο ηλεκτρονικοί επαναλαμβανόμενοι ήχοι που κυμαίνονται από το funky pop, μέχρι το Detroit techno, το Σικάγο house, την disco και την garage της Νέας Υόρκης, ακόμη και το hip hop.

Το 1987 και το 1988 την μουσική αυτή έπαιξαν για πρώτη φορά, ένας αινιγματικός Αργεντινός φυγάδας μετανάστης, ο dj Alfredo Fiorito και ένας ταλαντούχος Ιταλός dj ο Leo Mas Marras στην Amnesia της Ibiza, ένα ανοιχτό club τoυ σοφιστικέ και καλά έως τότε στυλ Ισπανικού καλοκαιρινού θέρετρου, της Ibiza. Η μουσική αυτή συνδυάστηκε με την –όχι και τόσο νέο απ’ ότι αποδείχτηκε αργότερα-ουσία για να δημιουργηθεί έτσι αναμφίβολα η πιο εκτεταμένη και μακρόχρονη νεανική επανάσταση που είχαμε να βιώσουμε από το πρώτο καλοκαίρι της αγάπης που πρωταγωνιστούσε το LSD και η μαριχουάνα.Η βασική αιτία εξάπλωσης είναι οι Άγγλοι D.J.s Danny Rampling, Paul Oakenfold,Nicky Holloway,Mike Pickering οι οποίοι το καλοκαίρι του 1987 πηγαίνοντας στην Ίμπιζα για διακοπές συνάντησαν μια πρωτοφανή κατάσταση σε διοργανώσεις πάρτυ που δεν είχαν καμμιά σχέση με το πριν.

Ήταν το ξεκίνημα του κινήματος των Rave Party με House και Electronica μουσική και λάμβαναν χώρα στη μέση του πουθενά,με προσκλήσεις σε μυημένους από στόμα σε στόμα,σε χωράφια,αποθήκες,στάβλους,απόμακρες παραλίες μέχρι να κυριεύσει και τα παραδοσιακά Clubs.

Στη Χώρα μας σταθήκαμε πολύ τυχεροί, ήταν ίσως η πρώτη φορά που συγχρονιστήκαμε απόλυτα χρονικά με την διεθνή μουσική σκηνή για δύο λόγους. Πρώτος και καλύτερος το MTV που άρχισε να εκπέμπει δωρεάν στην Αθήνα τον Δεκέμβριο του 1988 (Just in The Right Time!) κάνοντας όλους ανεξαίρετα τους μουσικόφιλους να το παρακολουθούν με μανία 24 ώρες το 24ωρο,μεγάλη επανάσταση!

Το MTV μετέδιδε όλες τις μεγάλες επιτυχίες του House σε βαθμό πλύσης εγκεφάλου και επιπλέον διέθετε και ζώνες για την πιο Underground σκηνή του.Οι παρουσιαστές του συχνά μας έκαναν επισκέψεις πάντα με επίκεντρο τα House Πάρτυ. Δεύτερος και επίσης σημαντικός λόγος το ξεκίνημα της ιδιωτικής ραδιοφωνίας,ακόμα και ο Αθήνα 984 έπαιζε House και βέβαια ο Top fm,Cool fm και Antenna 97,1,κυρίως τις επιτυχίες των Charts αλλά και τα πιο ‘’δύσκολα΄΄ και αντιεμπορικά.Στον Antenna η μεταμεσονύχτια εκπομπή ‘’Τσαλακωμένα σεντόνια’’ ήταν απόλυτα αφιερωμένη στο House και το επίσης πρωτοεμφανιζόμενο Hip-Hop.Από το 1990 το είδος απογειώθηκε με το άνοιγμα του Klik fm.Πισω στο 1988 στην Αθήνα γίνεται και η επανάσταση στο τελματωμένο έως τότε Clubbing.Παρέες νεαρών ατόμων που ταξίδευαν και βίωναν την αλλαγή στο εξωτερικό ανέλαβαν να ανάψουν την επαναστατική φλόγα η οποία στην συνέχεια έσκασε σαν έκρηξη αφού η Ελληνική νεολαία αμέσως συντονίστηκε με αυτή.Έτσι φέτος αισίως φτάνουμε στην 30χρονη (πάνω-κάτω) επέτειο μίας τις από σημαντικότερες εποχές-χρονιές στην ιστορία της σύγχρονης μουσικής, που σαν κίνημα τα κύματα της εξακολουθούν να διαπερνούν όλο τον κόσμο.

Από το 1988 μέχρι το 1996,η κουλτούρα των ομάδων που είχαν δημιουργηθεί σε Clubs όπως τα Faz,Alsos - Sunrise Zone,Factory,Tessera,Αεροδρόμιο,City,Farma, εξαπλώθηκε με τρέλα στα κλαμπ, αποθήκες,παραλίες και τα χωράφια της Αθήνας, της Αττικής,Οινόφυτα,Αλεποχώρι,Βαρυμπόμπη αλλά και σε όλη την Ελλάδα με επίκεντρο την Μύκονο και το ξακουστό σε όλο το κόσμο Cavo Paradiso.Όλα τα προηγούμενα στερεότυπα διασκέδασης έλιωσαν σαν το χάπι που διαλυόταν στη γλώσσα. Μια καινούργια εποχή βρισκόταν στο προσκήνιο. Όλοι οι φορείς αυτής της νέας επιδημίας δεν έδιναν δεκάρα για τα μέχρι τότε κοινωνικά στερεότυπα και δημιούργησαν την δική τους πραγματικότητα.

Πολλοί σπουδαστές, εργάτες, υπάλληλοι τα παράτησαν όλα και έγιναν DJs,ιδιοκτήτες άσχετων με τη μουσική εταιριών έγιναν ιδιοκτήτες δισκογραφικών,Clubs και ραδιοφωνικών σταθμών, διευθυντές και στελέχη μιας ‘’κάποιας ηλικίας’’ επιχειρήσεων έτρεχαν εκστασιασμένοι σε clubs και festivals.

Η κληρονομιά του "Second Summer of Love" και της House μουσικής είναι η συνεχής και αδιάλειπτη ακτινοβολία προς τα έξω μιας ασταμάτητης αγάπης και δημιουργικότητας που άλλαξε τις νεανικές τάσεις σε κάθε τομέα, στο σχέδιο,στα ρούχα,στις δισκογραφικές εταιρείες, έφερε στο προσκήνιο τους νέους διοργανωτές και παραγωγούς του clubbing,και τελικά όπως αποδείχτηκε αφού κρατάει γερά έως και τώρα,άλλαξε την κουλτούρα του σύγχρονου νεανικού πολιτισμού για πάντα!Στο δεύτερο μέρος του αφιερώματος μας στην μουσική House και το Δεύτερο καλοκαίρι της Αγάπης θα χορέψετε 70 αξέχαστα τραγούδια του είδους της δεκαετίας του ‘80 και του πρώτου μισού του ‘90 που άρεσαν πολύ στην χώρα μας,παίχτηκαν στο ραδιόφωνο και στα κλαμπς και διακρίνονται για τα υπέροχα φωνητικά τους. Είναι η αφρόκρεμα των λεγόμενων Vocal House Anthems. Η Αφρόκρεμα των πρωτοποριακών Instrumental Anthems βρίσκεται εδώ! Ας αρχίσουν οι χοροί πατώντας το Play!

1 It's Alright (Original 12'' House Mix) by Sterling Void 

2 The Promised Land (Original 12'' Mix) by Joe Smooth 

3 You Used to Hold Me [Original 'Kenny's' 12'' Mix) by Ralphi Rosario 

4 You're Gonna Miss Me by Turntable Orchestra 

5 C' mon And Get My Love by D-Mob 

6 Uh - Uh Ooh - Ooh by Roberta Flack 

7 We Call it Acieed by D-Mob 

8 Love Can't Turn Around by Darryl Pandy & Farley ''Jackmaster'' Funk 

9 Jack Your Body by Steve Silk Hurley 

10 I Wanna Give You Devotion by Nomad 

11 Gypsy Woman (La Da Dee) by Crystal Waters 

12 Dirty Cash by Adventures Of Stevie V. 

13 Hear The Drummer by Chad Jackson 

14 People Are Still Having Sex by La Tour 

15 Baby Wants to Ride by Frankie Knuckles 

16 Break 4 Luv by Raze 

17 Let Me Be Your Underwear by Club 69 

18 Feel What You Want (Our Tribe Vocal 12' Mix) by Kristine W 

19 Deep Inside by Hardrive 

20 Deeper Love by Aretha Franklin 

21 Let the Music (Lift You Up) by Loveland 

22 Young Hearts Run Free by Gloria Estefan 

23 Was That All It Was by Solution 

24 Where Love Lives by Alison Limerick 

25 Your Love by Frankie Knuckles 

26 You Got the Love by Candi Staton & Source 

27 Heaven by The Chimes 

28 Finally by Ce Ce Peniston 

29 Beautiful People by Barbara Tucker. 

30 Show Me Love by Robin S 

31 Your Loving Arms by Billie Ray Martin 

32 Right In The Night by Jam & Spoon 

33 Not Over Yet by Grace 

34 Peace (In the Valley) by Sabrina Johnston 

35 Hideaway by De'Lacy 

36 Joy (Mondo's Pussycat Radio Edit) by Staxx 

37 Anthem by N-Joy 

38 Such A Good Feeling by Brothers In Rhythm 

39 Apparently Nothin' by Carleen Anderson 

40 Too Blind To See It by Kym Sims 

41 How Soon We Forget by Colonel Abrams 

42 The Real Thing by Jellybean & Steven Dante 

43 That's the way love is by Ten City 

44 Move Any Mountain by Shamen 

45 Push The Feeling On by Nightcrawlers 

46 Killer by Adamski 

47 Bring Me Love by Andrea Mendez 

48 Nite Life by Kim English 

49 Someday by Eddy 

50 Saturday Night Sunday Morning by T-empo 

51 Saturday (Mousse T's House Mix) by Cunnie Williams 

52 Funky Guitar by TC 1992 

53 The Bomb by Bucketheads 

54 It's A Fine Day by Opus III 

55 Everybody's Free by Rozalla 

56 My Family Depends On Me by Simone 

57 Too Blind To See It by Kym Sims 

58 Sing It Back by Moloko 

59 Respect by Adeva 

60 Ain't No Man by Dina Carroll 

61 Change by Daphne 

62 Too Much For Me by Charlene Smith 

63 Can't Get Over Your Love by Symphonia 

64 Is It Love by Ultra Nate 

65 Someday (Original 12'' Mix) by Ce Ce Rogers 

66 Tears (Original 'Classic Vocal' 12'' Mix) by Frankie Knuckles & Satoshi Tomiie 

67 The Sun Rising by The Beloved 

68 I Never Thought by Sade 

69 Watcha Gonna Do With My Loving by Inner City 

70 Back to life by Soul II Soul