(Λάκης Καραλής-Η Σφραγίδα)
Και αφού συζητήσαμε και αποφασίσαμε πως κάτι πρέπει να κάνουμε, πήγαμε.... να κοιμηθούμε!
(Λάκης Καραλής- Η Συνέλευση)
Τα τραγούδια, αποτελούν εξαιρετικό δείγμα από την κουλτούρα της αντιδικτατορικής νεολαίας. Στην Εποχή της Δικτατορίας, εξέφραζαν την πλειοψηφία, εκτός από τους «Κολιγιαννικούς», εκείνους δηλαδή, που κατά τη Διάσπαση του Κομμουνιστικού Κόμματος (1968), συντάχθηκαν με το ΚΚΕ- Γραφείο Εξωτερικού. Ο λόγος είναι, ότι, τα περισσότερα, ασκούν έντονη κριτική στον Κώστα Κολιγιάννη, τότε Γενικό Γραμματέα του ΚΚΕ, και καυτηριάζουν μια συγκεκριμένη κομματική νοοτροπία. Ο Κολιγιάννης, είναι σχεδιασμένος, στο εξώφυλλο του δίσκου, σαν αστείος σούπερμαν που φορά πασουμάκια, και η ΕΔΑ, σαν ξερακιανή γεροντοκόρη, που ταΐζει περιστέρια. Για τους «ορθόδοξους» του ΚΚΕ, ο δίσκος αυτός, αποτελούσε (και αποτελεί) Ύβρη. Για τους άλλους, είναι μια ευφυής και χιουμοριστική ματιά, στα λάθη του Κόμματος.
Ο δίσκος ηχογραφήθηκε στο
Λονδίνο, και κυκλοφόρησε στο εξωτερικό το 1971. Η πρώτη αυτή έκδοση, έγινε σε
500 μόνο αντίτυπα (Το 2008, έγινε και δεύτερη έκδοση, σε μορφή CD , στην Ελλάδα). Παραθέτω, ως δείγμα, τέσσερα τραγούδια, από την πρώτη έκδοση του
1971...
Παλαιότερο από τα τραγούδια του δίσκου, είναι το «Ασβέστωμα (Ήρθε πάλι η ΕΔΑ)», που σατιρίζει τους Λαμπράκηδες, και γράφτηκε, πριν το 1967. Νεότερο, το «Μια Μέρα», γραμμένο το 1970. Όλα τα υπόλοιπα, είναι του 1968 και αντλούν έμπνευση, κυρίως από τα θλιβερά γεγονότα, που διαδραματίζονται κατά τη Διάσπαση του Κόμματος. Η Διάσπαση του ΚΚΕ, γίνεται κατά την 12η Πλατιά Ολομέλεια (Φεβρουάριος 1968). Τότε διαγράφονται όσοι διαφωνούσαν με την απόλυτη εξάρτηση του κόμματος με τις επιλογές της Σοβιετικής ηγεσίας και ιδιαίτερα με τις «παρεμβάσεις» στην Τσεχοσλαβακία που επέφεραν τηην εισβολή των ρωσικών τανκς (Άνοιξη της Πράγας). Οι διαγραφέντες , αποτέλεσαν το ΚΚΕ εσωτερικού, ενώ οι άλλοι, το ΚΚΕ εξωτερικού. Θα πρέπει να σημειωθεί, ότι τον τίτλο ΚΚΕ εξωτερικού, οι λεγόμενοι «ορθόδοξοι», ποτέ δεν αποδέχτηκαν, λέγοντας πάντα, πως «Ένα είναι το Κόμμα!».
Ο Λάκης Καραλής (Φωτ. Μ.Νταλούκας, 2005)
ΜΙΑ ΜΕΡΑ
Ο Λάκης Καραλής, σε συνέντευξη
που μου έδωσε το 2005, περιέγραψε το κλίμα που βίωσε, βρισκόμενος εκείνη την
εποχή στο Λονδίνο, και μου έδωσε πληροφορίες για τα τραγούδια του δίσκου. Ένα
απόσπασμα από τη συνέντευξη, παρουσιάζω σήμερα, για πρώτη φορά, στο μπλογκ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ
ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΝΕΟΛΑΙΑΣ...
Τα τραγούδια του
ΣΟΥΠΕΡΜΑΡΚΕΤ, ονομάστηκαν τότε και «Αντικολιγιαννικά» (Μαρτυρία Λάκη Καραλή)
αλλά και «Αντικομματικά» (Μαρτυρία Στέφανου Ληναίου).
Τραγουδήθηκαν σε πολλά σπίτια, ελλήνων αντιστασιακών, που ζούσαν τότε–οι περισσότεροι αυτοεξόριστοι- στο Λονδίνο.
Ο Γιώργος Γραμματικάκης, ηχογράφησε μάλιστα, μια βραδιά του 1968, που διασώζει
την ατμόσφαιρα σε πραγματικό χρόνο. Στην βραδιά αυτή, έλληνες αντιστασιακοί (
Μαρία Φαραντούρη, ο Αντώνης Μπριλλάκης, ο Αντώνης Καλογιάννης και άλλοι), είναι
συγκεντρωμένοι σε κάποιο σπίτι στο Λονδίνο, και διασκεδάζουν ακούγοντας τον Λάκη Καραλή, που
παίζει τα τραγούδια του Κολιγιάννη. Παραθέτω και ένα απόσπασμα, από αυτή την ηχογράφηση
Από τα ωραιότερα τραγούδια
του δίσκου, είναι αναμφίβολα το «Μια Μέρα». Είναι αφιερωμένο στον Περικλή Κοροβέση,
που είχε βγάλει τότε (1969 στη Σουηδία) το συγκλονιστικό βιβλίο ΑΝΘΡΩΠΟΦΥΛΑΚΕΣ
στο οποίο και περιέγραφε τους βασανισμούς που υπέστη από τη χούντα. Το τραγούδι,
ειρωνεύεται τους επαναστάτες του σαλονιού και διατυπώνει την άποψη, ότι η Δικτατορία δεν
μπορεί να χτυπηθεί με ζαχαρωτά, αλλά με ένοπλη δράση. Αυτή ήταν και η ιδεολογία
της ΕΣΟ (Επαναστατικές Σοσιαλιστικές Ομάδες), αντιστασιακής οργάνωσης, στην οποία, και κατά την Εποχή της Δικτατορίας,
ανήκε ο Λάκης.
ΜΙΑ ΜΕΡΑ
Λάκης Καραλής,1970.
Οι χαφιέδες κατεβήκαν σ’ απεργία
Οι χαφιέδες κατεβήκαν σ’ απεργία
τους ταράξαν στην υπερωρία
στο στρατοδικείο τα παιδιά
σήκωσαν τις γροθιές ψηλά.
Ο γύφτος κουράστηκε στ’ αμόνι
Φτιάχνει βιολιά
Και τα μοιράζει στους χωροφύλακες.
Στις 12 η ώρα στο σαλόνι
της κυρίας Μιράντας
Διαβάζουνε Σεφέρη.
Η παρτούζα τέλειωσε
την άλλη μέρα το πρωί.
Δεν θα καταλάβουν ποτέ
Γιατί βασάνισαν τον Περικλή.
Όταν ρώτησαν τον στρατηγό
Γιατί φορούσε κόκκινη κορδέλα
Εκείνος είπε:
Ο γύφτος δεν έχει άλλα καρφιά
Τον τελευταίο Ιούδα
τον κάρφωσε στην αυλή
Για να διώχνει τα πουλιά.
Τα παιδιά βγήκαν ξεβράκωτα
στους δρόμους
Πετροβολούν τον έμπορο
της γειτονιάς
Γιατί τα ξεγελάει με ζαχαρωτά
Ενώ εκείνα περιμένουν
τις χειροβομβίδες
Ο Ντιόρ ετοιμάζει τα καινούργια μοντέλα
Η επανάσταση φέτος
θα φορεθεί πολύ
Πέρασε ακόμη μια μέρα
Εγώ φεύγω. Γεια χαρά.
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ για το άλμπουμ ΣΟΥΠΕΡΜΑΡΚΕΤ και τον Λάκη Καραλή, στο βιβλίο ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΡΟΚ (Εκδόσεις Άγκυρα, 2012)
ακουγοντας τη μαρτυρια αυτο που μου ηρθε στο μυαλο ειναι οτι η κομματικη παραμυθα υπηρχε απο παλια σε ψευτοκουλτουριαρηδες οχι απαραιτητα με τη κακη εννοια η λεξη.ειτε αριστερος ειτε δεξιος για να ασχοληθεις με τη πολιτικη πρεπει να πεσεις στα σκατα οσο ρομαντικα και αν τα βλεπεις τα πραγματα.
ΑπάντησηΔιαγραφήδευτερον.μου θυμιζουν πανο τζαβελλα τα τραγουδια του τοσο στο υφος και στην αφηγηση οσο και στο τροπο γραφης.σαν απομιμηση ενα πραμα.οχι κακη παντως.
τριτον και ασχετο.εκεινα τα ρημαδια τα ντοκουμεντα απο αραπη,τζονιχακη κτλ κτλ γιατι δεν ολοκληρωνονται τωρα που ειναι καλοκαιρακι να τα επεξεργαστουμε και καλυτερα ρε μανωλη???
ετσι και αλλιως σε παρακολουθουμε..λες να τα ακουσουμε και να εξαφανιστουμε?δε νομιζω...
-...ας θυμηθούμε δε, σε σχέση με την διαχρονική "ποιότητα" της ως άνω ενδοαριστεροκομουνιστο'προοδευτικο'αλληλοφθονεροφαγωμάρας, και κάτι από Νίκο Ξανθόπουλο:
ΑπάντησηΔιαγραφή"Ξαναπήγα στη Στοκχόλμη μετά από κάνα δυο χρόνια. Αυτή τη φορά σ'ένα άλλο μαγαζί, που το λέγανε Ούλε Ντούλε Ντοφ. Στο Σερχόλμεν ήταν, στο Ρίγκεμπιτ, δεν θυμάμαι καλά. Εκείνο που θυμάμαι είναι ότι ήταν Πάσχα. Πήγαμε, λοιπόν, σε μια εξοχή, στήσαμε τα σύνεργα και ψήναμε ένα αρνί. Κουτσοπίναμε κιόλας μέχρι να γίνει, ξέρετε τώρα πώς είναι αυτά. Η νοστιμιά είναι η συκωταριά και τα γλυκάδια κι οι διάφοροι μεζέδες, μέχρι να γίνει το αρνί.
Στην Ελλάδα ήταν μέρες εκλογών, προεκλογική περίοδος, οξυμένα τα πνεύματα. Η όξυνση,όμως,έφτασε μέχρι τη Σουηδία.
Και να τώρα, ανάμεσα στα ούζα, "όχι,είπες,αυτό ναι,αλλά εσείς είπατε εκείνο,σε μένα το λες,ρε χάλια,ρε να πεις τον πατέρα σου,κοπρίτη,άντε,ρε προσκυνημένε,ουστ μπάσταρδα του Στάλιν". Τρελάθηκα. Άφησα το αρνί και κοίταζα να τους καλμάρω. Κι η πλάκα είναι ότι τσακώνονταν για μικρολεπτομέρειες, άλλος ήταν Κάπα Κάπα, άλλος του Εσωτερικού, άλλοι του ΠΑΣΟΚ. Ίδια συνομοταξία περίπου. Κι όμως,πλακωθήκανε, ανοίξανε μύτες, πάει, χάλασε το γλέντι.
Τότε κατάλαβα γιατί δεν θέλανε έναν άλλο,ο φανατισμός δεν τους άφηνε να σκεφτούν, έναν δεξιό που τους φώναζε από μακριά μεθυσμένος,"Αφήστε να'ρθω κοντά,ρε,Πάσχα είναι,γαμώ το χαμπέρι σας".Τίποτα αυτοί.
" Άι στο διάολο,κερατά φασίστα".
" Έχω κι ένα μπουκάλι βότκα,ρε".
"Να το βάλεις εκεί που ξέρεις.Πάρε δρόμο".
Στη Σουηδία τα ποτά πανάκριβα,για να πιέσουν τον κόσμο να το κόψει.Αμ,δεν γίνεται έτσι.Όσο το στερείς του άλλου,τόσο το θέλει. Κι η ζωή μονότονη. Κάθε τόσο μαθαίναμε,αυτοκτόνησε κι άλλο παλικάρι,τα ήπιε κι έπεσε από τη γέφυρα.Αυτά.
Την ώρα που τρώγαμε το αρνί,αυτός του ΚΚΕ πέρασε το χέρι γύρω στους ώμους μου. "Εσύ πρέπει να'σαι στο ΚΚΕ", μου λέει, "εκεί ταιριάζεις,το'πε κι ο γραμματέας".
"Εγώ είμαι μ'όλους σας και με κανέναν,δεν θέλω να μαλώνετε". ".
(Σεελίδες 316 & 317 από το βιβλίο "Νίκος Ξανθόπουλος -Όσα θυμάμαι και όσα αγάπησα" των εκδόσεων " Άγκυρα").