Τρίτη 2 Αυγούστου 2016

Η «Ανεξάρτητη Μουσική Σκηνή» στην Αθήνα της δεκαετίας του ’80

Φωτο : Γενιά του Χάους και άλλοι «επίσημοι» (Τουρκοβασίλης, 1983)

Και το πανκ, και το new wave, και το ροκ των φρικιών (αλλά και άλλες εκφράσεις), αποτελούσαν Ανεξάρτητη Μουσική Σκηνή, στην Ελλάδα της δεκαετίας του 1980. Το να αποκόβεις μερίδια, δεν καταγράφεις, αλλά διαστρέφεις την ιστορία.


Από εκείνη την μακρινή δεκαετία, έρχεται ένας μύθος, περί μιας «Ανεξάρτητης» Μουσικής Σκηνής.
Η «Ανεξάρτητη» αυτή σκηνή, υποτίθεται ότι ήταν ελεύθερη, σε αντίθεση με κάποια άλλη, που ήταν «Εξαρτημένη».
Το παραμύθι, ήταν καλό, αλλά δυστυχώς, ένα εμπορικό κατασκεύασμα, που εξυπηρετούσε τις μικρές δισκογραφικές εταιρείες.



Στην πραγματικότητα, όλες οι δισκογραφικές, μεγάλες και μικρές, ήταν εμπορικές επιχειρήσεις. Οι λεγόμενες ανεξάρτητες, μπορεί να έκαναν συμφωνητικά, με μεγάλα ποσοστά πνευματικών δικαιωμάτων, αλλά τα ποσοστά αυτά, κατά κανόνα, έμεναν στα χαρτιά, δεν πήγαιναν στις τσέπες των συγκροτημάτων. Μια σειρά δικαιολογιών προβάλλονταν, όπως «δεν πουλήσαμε αρκετά», και τελικά, ο καλλιτέχνης, δεν έπαιρνε φράγκο.
Αντίθετα, οι μεγάλες εταιρείες, μπορεί να έδιναν μικρά ποσοστά, αλλά τα έδιναν πραγματικά.
Ο τίτλος «Ανεξάρτητη Εταιρεία», έμπαινε τις περισσότερες φορές, σαν δόλωμα, για να προσελκύσει νέους τραγουδοποιούς, κάνοντας τζίρο εκ του ασφαλούς.
Το φαινόμενο, δυστυχώς, εν πολλοίς, παρατηρείται και σήμερα, και αρκετά μουσικά συγκροτήματα, την έχουν πατήσει.




Η κασέτα από το συγκρότημα Μουσικές Ταξιαρχίες (1980). Οι Μουσικές Ταξιαρχίες και ο Νικόλας Άσιμος (που προηγήθηκε), δημιουργούν τις πρώτες μορφές έκφρασης DIY στην Ελλάδα.

Αν πάλι, εξετάσουμε την ελευθερία στην έκφραση, δεν μπορούμε να πούμε, πως οι μεγάλες δισκογραφικές, έβαζαν φραγμούς στον καλλιτέχνη. Και οι Μουσικές Ταξιαρχίες, και ο Σιδηρόπουλος, και όλοι οι άλλοι, που έκαναν δίσκο, με μεγάλη δισκογραφική, δεν λογοκρίνονταν, τουλάχιστον από την εταιρεία.
Αμφιβάλλω μάλιστα, αν μια «Ανεξάρτητη» της εποχής, θα είχε τα κότσια, να κυκλοφορήσει τον πρώτο δίσκο που έβγαλε η Κολούμπια, στις Μουσικές Ταξιαρχίες.




Ο Π.Σιδηρόπουλος. Κατά τον σεναριογράφο Θανάση Γιαννόπουλο, ο Παύλος, δεν ανήκει στην Ανεξάρτητη Μουσική Σκηνή, διότι δεν έβγαλε δίσκο στην Creep. O σεναριογράφος ισχυρίζεται ακόμα, πως ο Σιδηρόπουλος, δεν εντάσσεται σε καμία σκηνή της δεκαετίας του 1980, διότι  ήταν ...μεγάλος σε ηλικία! (Φωτο: Μ.Νταλούκας 1984).

Υπήρξε λοιπόν, Ανεξάρτητη Μουσική Σκηνή στην δεκαετία του 1980;
Φυσικά, αλλά με έναν διαφορετικό ορισμό.
Ανεξάρτητη, ήταν η σκηνή, που δεν συμβιβάστηκε με το κατεστημένο.
Που είχε κάτι να πει, διαφορετικό, από το φτηνό και κιτς μπουζουκοτράγουδο.
Δεν σε έκανε «ανεξάρτητο» η εταιρεία, αλλά το μουσικό σου παιδί- αν αυτό ήταν ελεύθερο, ανήκες στον ανεξάρτητο χώρο.

Τελευταία, γνωρίσαμε έναν άλλο μυθομανή, τον Θανάση Γιαννόπουλο.
Αυτός λοιπόν, ορίζει ως ανεξάρτητη σκηνή στην Αθήνα του ’80, προσχηματικά το πανκ-new wave της εποχής, αλλά στην πραγματικότητα, την δική του παρέα.

Μας έκανε μάλιστα και ταινία.
Το γράψαμε και στο προηγούμενο ποστ.
Η ταινία, δεν εκφράζει το σύνολο του πανκ-new wave της εποχής. 
Δεν μπορείς να αναφερθείς στον πανκ, και να μην μιλήσεις για τα βασικά συγκροτήματα: Γενιά του Χάους, Αδιέξοδο, Απόγνωση κ.α.
Δεν φτάνουν μόνο οι Stress, που βεβαίως ήταν σημαντικοί, αλλά ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη σε μια ταινία που έχει την πρόθεση του χειμώνα.

Είναι γνωστή, από παλιά, η επιμονή του Θανάση Γιαννόπουλου, να λιβανίζει μια συγκεκριμένη παρέα, αλλά και να καταφέρεται κατά του ροκ χώρου.

Πολλές φορές, βρίζει το ροκ, με τρόπο χυδαίο.
Με το ψευώνυμο Motorcycle Boy και ονομάζοντας με απαξίωση «παλιοροκάδες» τα φρικιά της εποχής, κάποτε έγραψε, πως αυτούς «τους έδερνε η αγαμία», ενώ αυτός και η παρέα του, πηδούσαν πολλές γκόμενες.
Δεν μας διευκρίνισε, αν έφθασαν στο επίπεδο του Σπαλιάρα.

Πέρα από το ρεκόρ στις γκόμενες, ο Θανάσης Γιαννόπουλος, ισχυρίζεται πως κατέχει και την απόλυτη αλήθεια στην πανκ ιστορία.
Και εξοργίζεται, αν διατυπωθεί άποψη, διαφορετική από την δική του.
Η εμμονή του, φθάνει σε σημείο, να διαστρέφει πολλές φορές την πραγματική ιστορία. 

Κάποτε έγραψα, πως κάποιοι ανεγκέφαλοι που είχαν παρεισφρήσει στους πανκς, έκαψαν το Πολυτεχνείο (25 Οκτωβρίου 1984).
Θυμωμένος πολύ, ο Γιαννόπουλος, άρχισε σειρά αναρτήσεων, στην σελίδα New Wave In Athens In The 80's / The Scene,The People,The Places, όπου λίγο πολύ ισχυριζόταν πως οι Κνίτες, έκαψαν το Πολυτεχνείο!
Για πολλά μπορείς να κατηγορήσεις τους Κνίτες, αλλά όχι γι αυτό.
Αν δεν μπορείς να δεις, πως στις δικές σου παρέες, μπαίνουν και κάτι φασισταριά, φορώντας το προσωπείο του πανκ, και πετάνε μπουκάλια, τότε, άστο δεν κάνεις για καταγραφέας του χώρου.
Και πραγματικά.
Στην ιστορική καταγραφή, δεν κρατάμε λιβανιστήρι. Αν θέλει να κάνει μια αγιογραφία της παρεούλας του, ο Θανάσης Γιαννόπουλος, έχει βέβαια το ελεύθερο να το κάνει.
Αλλά, δεν μπορεί, αυτή την αγιογραφία, να την βαφτίζει ταινία για την «Ανεξάρτητη Σκηνή της Αθήνας».


11 σχόλια:

  1. O Γιαννόπουλους δεν ειναι ο τύπος που έλεγε οτι το πανκ ξεκίνησε το 1976 και οτι πιο πριν δεν υπήρχε αυτός ο όρος? Αποτι θυμάμαι σε μια συζήτηση στην σελίδα ''New Wave In Athens In The 80's / The Scene,The People,The Places'' ειχε ξεφτιλιστεί με την ασχετοσύνη του, γιατί δεν γνώριζε καν την συλλογή ''Nuggets: Original Artyfacts from the First Psychedelic Era, 1965–1968'' όπου στο πίσω μέρος χαρακτηρίζει τα συγκροτήματα των 60ς, ''punk rock''...Αυτος ο δισκος κυκλοφορησε το 1972...
    Επίσης δεν γνώριζε καν τον Greg Shaw.Πως γίνετε αυτός ο άνθρωπος να το παίζει κήρυκας του πανκ ενω δεν ξέρει την βασική ιστορία του;
    Έλεος με τους κιτσάτους ουγκα ουγκα των 80s.Και σιγά τις κωλο-μπαντες των 80ς. 2-3 ήταν καλες.Την κάθε παπάρια που βγήκε τοτε την παρουσιάζουν σημαντική...
    Ηρόδοτος Ρίχτερ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. ... για να το λες εσύ, έτσι θα είναι.. χαχα χαχα...

      Διαγραφή
    2. 2-3 ήταν καλές; Θα συμφωνήσω. Αν κρίνω από τις 5-6 που έχεις ακούσει... ;-)

      Διαγραφή
  2. Εχω την εντύπωση πως ανεξάρτητη σκηνή έχει να κάνει κυρίως με τον ήχο. Τον εναλλακτικό δηλαδή. Δεν ηταν hard rock δεν ήταν μέταλ δεν ηταν rock αλλά ανεξάρτητος. Μια μίξη new wave, punk, rock κάτι τέτοιο.. Και φυσικά δεν ηταν ελληνικό φαινόμενο αλλά παγκόσμιο. Πρώτα άλμπουμς των REM, Wipers, οι U2 πριν γίνουν ρεζίλι έτσι στα γρήγορα κάποια ονόματα θυμάμαι. Εδώ είχαμε τους last Drive κλπ. Τόσο αφορά την αγαμία των παλιοροκαδων δικο έχει ο τύπος. Καθότι παλιοροκας υπήρξα (ευτηχως μου πέρασε) ναι ειχαμε τις πιο μέτριες γκομενες ή δεν ειχαμε καθόλου....

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. ΧΟΧΤΟΥΛΟΒΙΟΣ ΜΟΝΑΧΟΣ2 Αυγούστου 2016 στις 7:25 μ.μ.

      Bwana εσύ είσαι ρε;

      Διαγραφή
    2. Τι θα πει "εναλλακτικό". Στην ουσία βρε, όχι όπως σας παραμυθιάζουν οι ημιάσχετοι μουσικογραφιάδες με τις ταμπέλες τους. Δηλαδή δεν υπήρχε ανεξάρτητο heavy metal στις αρχές των 80s; 'Η ανεξάρτητο "παλιό" ροκ; Ή private prog; Βρε πόσο άσχετοι τελικά είσαστε οι "κατι τέτοιοι"...

      Διαγραφή
    3. Το εναλλακτικο ροκ, ειναι απο μονο του ενα μουσικο ιδιωμα.. Πως ειναι το punk το blues το hard rock, ετσι ειναι και αυτο δεν ξερω πως αλλιως να το εξηγησω.. Ανεξαρτητο metal αρχες του 80 θα μπορουσες να χαρακητηρισεις το NWOBHM αλλα ποτε δεν ονομαστικε ετσι παρα ως underground.. Aνεξ. παλιο ροκ ; Ολες οι underground μπαντες του 70 αλλα και παλι κανεις δεν τις χαρακτηρισε ετσι... Οι Budgie ειναι ανεξαρτητο παλιο ροκ ? Οι Dust οι Groundhogs ? Δε νομιζω ρε φιλε.. To private prog ? Πρωτη φορα το ακουω. Prog σκετο ισως θες να πεις.. Εν πασει περιπτωση καλοκαιρι ακομη ας ανοιξουμε τις μπυρες ειτε με αναπτηρα , ειτε με ανοιχτηρη...

      Διαγραφή
  3. Aνεξαρτητο παλιο ροκ -ένα δείγμα μόνο Γερμανία... Δεν μιλάμε για underground σε μεγάλες εταιρίες ή θυγατρικές τους.
    http://tinyurl.com/gwkuvb7

    private prog (ή basement prog)... τα μισά από αυτά και μιλάμε μόνο για Midwest και αγγλόγωνο καναδά.
    http://tinyurl.com/jrhbzz5

    "Το εναλλακτικο ροκ, ειναι απο μονο του ενα μουσικο ιδιωμα"
    Apples and oranges ατάκτως ερριμένα. "Εναλλακτικοί" είναι και οι Suede, και ο Mark Hollis, και οι Smashing Pumpkins και οι Killers και οι Stone Roses και οι Third Eye Foundation και η σάρα και η μάρα, δηλαδή ό,τι τα παλιά δισκάδικα έλεγαν indie γιατί δεν είχαν που να το φορέσουν. Δεν έχει νόημα αυτός ο συγκεκριμένος χαρακτηρισμός.

    Διακοπή για βουτιά.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Θα διαφωνήσω ότι ήταν μόνο 2-3 μπάντες οι καλές των ‘80s, ήταν αρκετές, αλλά υπάρχει τα τελευταία χρόνια μία θεοποίηση της δεκαετίας, μάλλον σαν επιστροφή της μόδας των ‘80s όπου μέσα είναι και μουσική. Μαζί με τον βασιλικό ποτίζετε και η γλάστρα… άρα μαζί με κάποιες καλές μπάντες θεοποιούν και κάποιες που έπαιζαν παπαριές αλλά αφού ήταν αυτής της δεκαετίας της ονομάζουν εμπνευσμένες, ας μην πω ονόματα, δεν θέλω.

    Τώρα το εναλλακτικό ή ανεξάρτητο, δεν είναι κάποιο συγκεκριμένο μουσικό ιδίωμα. Είναι ο διαφορετικός τρόπος έκφρασης, η διαφορετική νοοτροπία από αυτή της εμπορευματοποιημένης μάζας των καλλιτεχνών και συγκροτημάτων. Παράδειγμα και ο Β. Παπακωνσταντίνουν ηχητικά κυμαίνετε στη rock αλλά ουσιαστικά είναι pop (εμπορικός). Ο Άσιμος βαρούσε μπρίκια και κλαμπατσίμπανα, αλλά θεωρείτε εναλλακτικός, διότι έλεγε το κάτι διαφορετικό με τους στίχους του, κρατώντας διαφορετική καλλιτεχνική στάση από τους εμπορικούς της εποχής.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Ασχολούμαστε πολύ με τον πλεον ασχετο και σκατοψυχο Γιαννοπουλο...Πολλους όπως κ μενα αφετηρια μας σ αυτή το ειδος μουσικης ηταν το rock in Athens, 1985, στο Καλιμαρμαρο...Εκει αρκετος κοσμος γνωρισε σημαντικες μπαντες της εποχης και λιγο μετα εμπλουτισαμε τη δισκοθηκη μας με NEW WAVE ΒΙΝΥΛΙΑ...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Έγινε σε βινυλιο καταγραφη σημαντικής μουσικης που αλλιώς θαχε χαθεί η στην καλύτερη θα κυκλοφορουσε σε κασσέτε.Τωρα τα αλλα και τι ζόρι τραβάει ο καθένας με τον ναρκισσισμό του είναιαλλο θεμα

    ΑπάντησηΔιαγραφή