Τι θα πάρετε; Μπητλς ή Στόουνς;

«Με ποιους είσαι;  Με τους Μπητλς ή με τους Στόουνς;». 

Η ερώτηση, ίσως ακούγεται λίγο αστεία σήμερα, αλλά υπήρξε εποχή, που η απάντησή της, αποτελούσε το κέντρο μιας μεγάλης ιδεολογικής διαμάχης.

Ιδεολογικές διαμάχες, στον χώρο του ροκ, έχουμε κατά καιρούς αρκετές. Διαμάχες μεταξύ ελληνόφωνων και αγγλόφωνων, διαμάχες μεταξύ φρικών και πανκς, διαμάχες για το αν το ποπ ήταν ροκ, και άλλες πολλές.

Αλλά νομίζω, καμία από αυτές, δεν ήταν τόσο μεγάλη, και δεν όρθωσε τόσο ψηλούς διαχωριστικούς τοίχους, όσο η διαμάχη για το ποιο συγκρότημα ήταν καλύτερο, οι Beatles ή οι Rolling Stones.

Η άποψη πως οι Στόουνς ήταν καλύτεροι, καλλιεργήθηκε από ομάδα διανοουμένων οι οποίοι προσπαθώντας στην Εποχή της Δικτατορίας να επιτεθούν στα θεωρούμενα εμπορικά και εφησυχασμένα τραγούδια, έφθασαν στο σημείο να απαξιώνουν και τους Beatles, που ήταν διαμάντια.

Το Παράδειγμα της αγγλίδας νοικοκυράς

Ο Δημήτρης Πουλικάκος, ο Τάσος Φαληρέας και άλλα ιστορικά πρόσωπα της «σκηνής», τεμάχιζαν το ροκ με ιδεολογικό μαχαίρι, κρατούσαν το κατά τη γνώμη τους «επαναστατικό κομμάτι» και πετούσαν τα άλλα -τους Beatles για παράδειγμα- σαν μικροαστικά σκουπίδια. Το «παράδειγμα της αγγλίδας νοικοκυράς», που ήταν το βασικό επιχείρημα του Δημήτρη Πουλικάκου στην προσπάθειά του να αποδείξει τον «μικροαστικό χαρακτήρα» των Beatles, διατυπώθηκε τον Μάρτιο του 1972 στο περιοδικό ΜΟΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΑ…

«…το πρωί μια αγγλίδα νοικοκυρούλα σιδερώνει. Αν τυχόν στο τρανζίστορ της ακούγεται Μπήτλς, θα πει « Αχ, οι Μπήτλς!» και δεν θ' αλλάξει σταθμό. Δεν θα συμβεί όμως το ίδιο αν το τρανζίστορ παίζει Κάπταιν Μπήφχαρτ, τζαζ ή Στόουνς…»

Σύμφωνα με τη λογική του παραδείγματος

1. η νοικοκυρά είναι μικροαστή

2. η νοικοκυρά ακούει Beatles

3. άρα, οι Beatles είναι μικροαστοί.

Φωτο: Ο Δημήτρης Πουλικάκος (στο κέντρο της φωτογραφίας), όπως εμφανιζόταν στα 1968 με το συγκρότημα MGC στο κλαμπ Λεωνίδας στην Πλάκα. Επηρεασμένος έντονα από το ψυχεδελικό κλίμα τονίζει τα κατά τη γνώμη του επαναστατικά στοιχεία και διαγράφει συγκροτήματα που θεωρούσε ότι δεν κινητοποιούσαν τις μικροαστικές συνειδήσεις. Αριστερά είναι ο Δημήτρης Πολύτιμος, ο καλύτερος ίσως Έλληνας οργανίστας και δεξιά στο μπάσο, ο Αντώνης Τριανταφύλλου.

Εκείνη την εποχή οι συζητήσεις ήταν έντονες και η νεολαία είχε χωριστεί σε δύο στρατόπεδα: «μπητλικοί» και «στοουνικοί». Με τον χρόνο πάντως, οι απόψεις αυτές ξεπεράστηκαν και σήμερα οι περισσότεροι τείνουν να συμφωνήσουν ότι οι ιδέες του ροκ δεν μπαίνουν σε μαζική καταχώρηση. Οι συμμετέχοντες έχουν όχι μόνον διαφορετικές, αλλά συχνά και αντικρουόμενες ιδεολογίες. Και αυτό ακριβώς είναι η ομορφιά του φαινομένου: η μεγάλη συνάντηση των διαφορετικών.

Σήμερα πια, αναγνωρίζουμε και τους Μπητλς και τους Στόουνς, ως βασικά και αλληλοσυμπληρούμενα ιστορικά συγκροτήματα.

Άλλωστε, στον πραγματικό χρόνο, τα μέλη των δύο αυτών σημαντικών γκρουπ, δεν ήταν εχθροί, αλλά φίλοι. Και όταν κάποιοι ήθελαν τους νέους δεμένους στη γη, οι νέοι εκτοξεύτηκαν στο διάστημα με πυραύλους τύπου Sgt. Pepper's. Άλλοι προτίμησαν να φύγουν με Κυλιόμενες Πέτρες. Δεν υπάρχει διαφορά, και οι Beatles και οι Stones, τραγουδούσαν μαζί το We Love You... τα πάντα γίνονταν τότε χορός, μουσική, χρώμα.

Ποια είναι η ιδεολογία του ροκ;

Δεν υπάρχει ιδεολογία στο ροκ. Η ύπαρξη προηγείται κάθε ιδεολογίας. Ροκ είναι η κουλτούρα των νέων. Οι τρόποι με τους οποίους οι νέοι εκφράζουν τη φύση τους (ντύνονται, αγωνίζονται, μιλούν, ερωτεύονται, κάνουν τέχνη, διασκεδάζουν), συνιστούν τη ροκ κουλτούρα που έχει τη ζωή ως αιτία. Εκείνο που ενώνει τους νέους ανθρώπους δεν είναι η ιδεολογία, αλλά η διάθεση για ζωή και αυτή η διάθεση εκφράζεται με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους.

Πρώτη δημοσίευση στο ΟΓΔΟΟ