Κυριάκος Ρόκος – Ποιος είναι ο γλύπτης που φιλοτέχνησε το Μνημείο «Μνήμες και Χρέος» της ΕΡΤ

Ο Κυριάκος Ρόκος, στο εργαστήριό του (Φωτ.Μανώλης Νταλούκας, 2005)

Ο ζωγράφος και γλύπτης, Κυριάκος Ρόκος, που φιλοτέχνησε το πολυσυζητημένο Μνημείο της ΕΡΤ (Δείτε ΕΔΩ), είναι μια εκπληκτική περίπτωση έλληνα καλλιτέχνη, που στην εποχή της δικτατορίας, συνδύασε την αντιδικτατορική στάση με την ψυχεδέλεια, επιβεβαιώνοντας πως ήταν δύο συμπληρωματικές διαθέσεις.

Κάποτε, μου διηγήθηκε με λεπτομέρειες, την ζωή του, και πόσο πολύ τον είχαν επηρεάσει, τα Κινήματα Ειρήνης, τα Παιδιά των Λουλουδιών, οι Λαμπράκηδες, και η λαμπερή διάθεση των φοιτητών, στον μεγάλο ξεσηκωμό του Πολυτεχνείου.

Η Λαοκρατία, το κορίτσι θρύλος (και θεία του Αλέξη Τσίπρα) κρατά την αφίσα του 1972, για την έκθεση του Ρόκου, στην γκαλερί Νέες Μορφές (Φωτ. Μανώλης Νταλούκας 2005).

Ο Κυριάκος Ρόκος, πρωτοεμφανίζεται τον Οκτώβριο του 1972, με έκθεσή του στην γκαλερί Νέες Μορφές, όπου παρουσιάζει το Περιστέρι της Ειρήνης, σε διάφορες παραλλαγές γλυπτών και ζωγραφικών έργων. Είναι φανερά επηρεασμένος από την ψυχεδέλεια, κινείται με αντιδικτατορική διάθεση, και σχετίζεται με τον Μίκη Θεοδωράκη και άλλους αντιδικτατορικούς, που σχηματίζουν ένα αντάρτικο πόλεων. Μια "εμμονή" του Ρόκου, είναι το Περιστέρι, ή μάλλον το Χέρι που γίνεται Περιστέρι. Στο ένα δάχτυλο, υπάρχει συνήθως ένα δαχτυλίδι, που ερμηνεύεται σαν ιερός γάμος με την επανάσταση.

Φωτο: Ο Κυριάκος Ρόκος, μπροστά σε ένα από τα γλυπτά χέρια-περιστέρια, 1972 (ΑΡΧΕΙΟ Μ Νταλούκας).

Σε ένα από τα γλυπτά χέρια-περιστέρια, είναι κλεισμένα ποιήματα και σκέψεις γραμμένα όλα σε χαρτάκια από φίλους του Ρόκου. Ο καλλιτέχνης, τα έβαλε εκεί, όπως κάποιος βάζει σε έναν κουμπαρά, τα λεφτά του.

Όσες φορές προσπάθησα να πείσω τον Ρόκο, να σπάσει το έργο του, να βρούμε τα φυλαγμένα γραπτά, αρνήθηκε, λέγοντάς μου «η απόκρυψη συνεχίζεται για τον κόσμο του μέλλοντος!».

Ο Ρόκος, μας έχει παραδώσει μια σειρά εξαιρετικών σχεδίων για το Έπος του Πολυτεχνείου (1973).

Κυριάκος Ρόκος : Πολυτεχνείο. (Σινική μελάνι, Νοέμβριος 1973).

Ένα σπουδαίο σχέδιο, το οποίο, λίγες μέρες μετά το τέλος της φοιτητικής εξέγερσης, έκανε ο Κυριάκος Ρόκος. Το σχέδιο συνδυάζει την ψυχεδελική με την αντιδικτατορική διάθεση. Δυο τεράστια και άσχημα χέρια, κλείνουν φοιτητές που διαδηλώνουν κρατώντας πλακάτ που γράφουν ΑΠΟΨΕ. Η παραπομπή είναι προφανής, στο σύνθημα του ξεσηκωμού ΑΠΟΨΕ ΠΕΘΑΙΝΕΙ Ο ΦΑΣΙΣΜΟΣ. Τα άσχημα χέρα είναι τα χέρια της χούντας. Μια στρατιωτική φιγούρα φορά ιατρικά ακουστικά και αφουγκράζεται συνοφρυωμένη τις κραυγές των παιδιών. Αυτός είναι ο δικτάτορας Γεώργιος Παπαδόπουλος, που παρομοίαζε τον εαυτό του με γιατρό, χειρυργό ή και ορθοπεδικό, που πραγματοποιούσε την σωτηρία της ασθενούς πατρίδος. Ο τοίχος στο φόντο, συμβολίζει το Πολυτεχνείο. Ακόμα γράμματα σχηματίζουν αφαιρετικά τέσσερις ημέρες: Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή και Σάββατο. Είναι οι ημέρες που διήρκεσε το φοιτητικό έπος.

Κυριάκος Ρόκος : Φοιτητής στο Πολυτεχνείο. (Σινική μελάνι, Νοέμβριος 1973).

Ένα άλλο πολύ δυνατό σχέδιο του Ρόκου, είναι ο φοιτητής που προτάσσει το στήθος του, στην βία της χούντας.
Ο φοιτητής, έχει πρόσωπο περιστεριού, που συμβολίζει την αθωότητα, και το άσπιλο πρόσωπο του αγώνα.
Η χουντική βία, συμβολίζεται με το δάχτυλο, που τεντωμένο δείχνει στόχο, το νεανικό στήθος.